ପନ୍ନା: ଏସିଆର ସବୁଠାରୁ ବୟସ୍କ ହାତୀ ଭାବରେ ପରିଚିତ 'ବତ୍ସଳା'ର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ଏହି ଖବର ସମସ୍ତ ପଶୁପ୍ରେମୀଙ୍କ ମନରେ ଦୁଃଖ ଆଣିଦେଇଛି। ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ପନ୍ନା ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣରେ ୧୦୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସ ହୋଇଥିବା 'ବତ୍ସଳା'ର ମୃତ୍ୟୁ ଏଠାରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ମନରେ ଦୁଃଖ ଆଣିଛି। ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣର ଅଧିକାରୀ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀମାନେ ତାର ଶେଷକୃତ୍ୟ ସମ୍ପର୍ଣ୍ଣ କରିଛନ୍ତି।

ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ବନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ସୂଚନା ଅନୁସାରେ 'ବତ୍ସଳା' ସବୁଠାରୁ ବୟସ୍କା ଓ ପ୍ରିୟ ହାତୀ ଥିଲା। ଯିଏ କେବେ କି କାହାର କ୍ଷତି କରିନଥିଲା। ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି 'ବତ୍ସଳା' ବିଭିନ୍ନ ରୋଗରେ ପୀଡିତ ହୋଇ ପ୍ରାଣୀ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଚିକିତ୍ସିତ ହେଉଥିଲା। ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ କାରଣରୁ ବତ୍ସଳା ତାର ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ହରାଇଥିଲା ଏବଂ ବହୁତ ଦୂର ଚାଲି ମଧ୍ୟ ପାରୁନଥିଲା।

କେରଳର ନିଲାମ୍ବୁର ଜଙ୍ଗଲରେ 'ବତ୍ସଳା' ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ୧୯୭୧ ​​ମସିହାରେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ହୋଶଙ୍ଗାବାଦକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପରେ ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ପନ୍ନା ବ୍ୟାଘ୍ର ସଂରକ୍ଷଣକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରାଯାଇଥିଲା। 

ଏକ ଦଶନ୍ଧି ଧରି, ସେ ପିଟିଆରରେ ବାଘମାନଙ୍କୁ ଟ୍ରାକିଂ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା। ବନ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ପ୍ରେମୀମାନେ ସ୍ନେହରେ 'ବତ୍ସଳା'କୁ ଜେଜେ ମା' ଓ ଆଈ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ଡାକୁଥିଲେ। 'ବତ୍ସଳା' ଏକ ମା' ପରି ନୂଆ ହାତୀ ଛୁଆ ଜନ୍ମ ହେଲେ ତାଙ୍କର ଯତ୍ନ ମଧ୍ୟ ନେଇଥାଏ। 'ବତ୍ସଳା'ର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ସବୁ ମହଲରେ ଶୋକର ଛାୟା ଖେଳିଯାଇଛି।

ଏନେଇ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୋହନ ଯାଦବ ମଧ୍ୟ ନିଜ ସୋସିଆଲ ମିଡ଼ିଆ ଆକାଉଣ୍ଟ 'ଏକ୍ସ' ରେ ହାତୀ ପ୍ରତି ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି। ସେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, 'ବତ୍ସଳା'ଙ୍କ ଶହେ ବର୍ଷର ସମ୍ପର୍କ ଆଜି ଶେଷ ହୋଇଛି। 'ବତ୍ସଳା' ପାନ୍ନା ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟରେ ଶେଷ ନିଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କରିଛି। ସେ କେବଳ ଜଣେ ମାଈ ହାତୀ ନଥିଲା, ସେ ଆମ ଜଙ୍ଗଲର ନୀରବ ରକ୍ଷକ, ପିଢ଼ି ପିଢ଼ିର ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ସମ୍ବେଦନଶୀଳତାର ପ୍ରତୀକ ଥିଲା। ବ୍ୟାଘ୍ର ଅଭୟାରଣ୍ୟର ଏହି ପ୍ରିୟ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ଆଖିରେ ଅଭିଜ୍ଞତାର ସମୁଦ୍ର ଏବଂ ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଘନିଷ୍ଠତା ଥିଲା। ସେ ଶିବିରରେ ହାତୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲା ଏବଂ ଜଣେ ଜେଜେମା ଭାବରେ ଅଭିନୟ କରି ହାତୀ ଛୁଆମାନଙ୍କର ପ୍ରେମର ସହିତ ଯତ୍ନ ନେଇଥିଲେ। ସେ ଆଜି ଆମ ମଧ୍ୟରେ ନାହାନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ସ୍ମୃତି ସବୁବେଳେ ଆମ ମାଟି ଏବଂ ମନରେ ରହିବ।