ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀରର କଟରା ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଏକ୍ସପ୍ରେସର ଶୁଭାରମ୍ଭ ସହିତ ଯାତ୍ରା ସମୟ ହ୍ରାସ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଏହା ସହିତ ରେଳ ଯାତ୍ରାରେ ଆରାମର ଏକ ନୂତନ ମାନଦଣ୍ଡକୁ ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀରର ଲୋକମାନେ ଅନୁଭବ କରିପାରିବେ। କେବଳ ଟ୍ରେନର ଶୁଭାରମ୍ଭ ନୁହେଁ ବରଂ ଗତ ୧୧ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ରେଳ ନେଟୱାର୍କର ଦ୍ରୁତ ସଂପ୍ରସାରଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଜୁନ ୬ରେ ଏହି ପ୍ରଗତିକୁ ରାଷ୍ଟ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଉତ୍ସର୍ଗ କରିବା ପାଇଁ ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀର ଗସ୍ତ କରିବେ। ସେ ନୂତନ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଟ୍ରେନକୁ ପତାକା ଦେଖାଇ ଶୁଭାରମ୍ଭ କରିବେ। ଏହା ସହିତ ଚେନାବ ଉପରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ରେଳ ସେତୁ ଏବଂ ଅଞ୍ଜିରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ କେବୁଲ ରେଳ ସେତୁର ମଧ୍ୟ ଉଦଘାଟନ କରିବେ।
ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀରର ରେଳ ମାନଚିତ୍ରକୁ ଏକ ନୂତନ ଦିଗ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଏକଦା ସ୍ୱପ୍ନ ପରି ମନେ ହେଉଥିବା ପ୍ରକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକ ଜୀବନ, ଜୀବିକା ଏବଂ ଭୂଦୃଶ୍ୟକୁ ସଂଯୋଗ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛି। ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଦ୍ୟୁତିକରଣ, ଏକ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ରେଳ ବିଭାଗ ଏବଂ ଷ୍ଟେସନ ଆଧୁନିକୀକରଣ ସହିତ, ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଏବେ ଦ୍ରୁତ, ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ଅଧିକ ସମନ୍ବିତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ଟ୍ରାକରେ ରହିଛି।
ନଦୀ ଠାରୁ ୩୫୯ ମିଟର ଉଚ୍ଚ, ଚେନାବ ରେଳ ସେତୁ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ରେଳ ତୋରଣ ବ୍ରିଜ ଭାବରେ ଠିଆ ହୋଇଛି। ଏହା ଆଇଫେଲ୍ ଟାୱାରଠାରୁ ୩୫ ମିଟର ଉଚ୍ଚ। ୧,୩୧୫ ମିଟର ଉଚ୍ଚତା ବିଶିଷ୍ଟ, ଏହି ଷ୍ଟିଲ୍ ତୋରଣ ପରି ଗଠନ ଉଧମପୁର ଶ୍ରୀନଗର ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ।
କଠୋର ଭୂମି ଏବଂ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜଟିଳ ଜଳବାୟୁ ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ ହୋଇଥିବା ଏହି ସେତୁ ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ୨୬୦ କିଲୋମିଟର ପବନ ବେଗ ସହ୍ୟ କରିପାରେ। ଟ.୧,୪୮୬ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଏକ ପ୍ରକଳ୍ପ ମୂଲ୍ୟ ସହିତ, ଏହା କେବଳ ଏକ ସେତୁ ନୁହେଁ ବରଂ ଭାରତର ବୈଷୟିକ ଦକ୍ଷତାର ପ୍ରତୀକ। ମାଇନସ୍ ୧୦ ରୁ ୪୦ ଡିଗ୍ରୀ ସେଲସିୟସ୍ ତାପମାତ୍ରା ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଏଥିରେ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଇସ୍ପାତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଋତୁକାଳୀନ ଚରମ ଜଳବାୟୁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିରତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରେ। ଏହାର ଗଠନାତ୍ମକ ବିବରଣୀ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଉନ୍ନତ 'ଟେକଲା' ସଫ୍ଟୱେର୍ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଡିଜାଇନ୍ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନରେ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସଠିକତାକୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ।
ଜମ୍ମୁ ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ଏହି ସେତୁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବ। ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଆରମ୍ଭ ପରେ, କଟରା ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ଯାତ୍ରା ସମୟ ପ୍ରାୟ ଦୁଇରୁ ତିନି ଘଣ୍ଟା ହ୍ରାସ ପାଇବ। ଅଞ୍ଜୀ ଖାଡ୍ ସେତୁ ଦୁର୍ଗମ ହିମାଳୟ ଭୂଖଣ୍ଡ ଉପରେ ସାହସର ସହିତ ଅବସ୍ଥାପିତ, ଭାରତର ପ୍ରଥମ କେବୁଲ ଷ୍ଟେଡ୍ ରେଳ ସେତୁ ଭାବରେ ରହିଛି। ଏହା ଚେନାବର ଦକ୍ଷିଣରେ ଗଭୀର ଅଞ୍ଜୀ ନଦୀ ଉପତ୍ୟକାକୁ ବ୍ୟାପିଛି, ଯାହା ଉଧମପୁର ଶ୍ରୀନଗର ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲାଇନର କଟରା ବନିହାଲ ସେକ୍ସନକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଛି।
ଜମ୍ମୁ ସହରରୁ ପ୍ରାୟ ୮୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ, ଏହି ସେତୁଟି ବରଫ ଆଚ୍ଛାଦିତ ଶିଖରର ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ଅବସ୍ଥିତ। ନଦୀ ଠାରୁ ୩୩୧ ମିଟର ଉଚ୍ଚ ଏବଂ ୭୨୫ ମିଟର ବ୍ୟାପ୍ତ, ଏହା ୯୬ ଟି ଉଚ୍ଚ ଟେନ୍ସାଇଲ୍ କେବୁଲ୍ ଦ୍ୱାରା ବନ୍ଧା ହୋଇଛି। ଏହାର ହୃଦୟରେ ଏକ ଓଲଟା ୱାଇ ଆକାରର ପାଇଲନ ରହିଛି ଯାହା ଏହାର ମୂଳ ଠାରୁ ୧୯୩ ମିଟର ଉପରକୁ ଉଠିଥାଏ। ସେତୁରେ ବ୍ୟବହୃତ କେବୁଲ ଷ୍ଟ୍ରାଣ୍ଡର ମୋଟ ଲମ୍ବ ଏକ ୬୫୩ କିଲୋମିଟର। ଏଠାରେ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ସମଗ୍ର ସଂରଚନା ମାତ୍ର ୧୧ ମାସରେ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ଏହାର ନିର୍ମାଣରେ ୮୨୦୦ ମେଟ୍ରିକ୍ ଟନ୍ରୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟ୍ରକଚରାଲ୍ ଇସ୍ପାତ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶକ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ। ଭୂମିକମ୍ପ, ପ୍ରବଳ ପବନ ଏବଂ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ଭୂବିଜ୍ଞାନ ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ମିତ, ଅଞ୍ଜି ଖାଡ୍ ସେତୁ କେବଳ ଏକ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂ ସଫଳତା ନୁହେଁ। ଏହା ମାନବ ଇଚ୍ଛାଶକ୍ତି ଏବଂ ଦୃଢ଼ତାର ପ୍ରତୀକ। ଉଧମପୁର ଶ୍ରୀନଗର ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କ୍ ର ଅଂଶ ଭାବରେ, ଏହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ସୁଗମ ଯାତ୍ରା, ଦ୍ରୁତ ପରିବହନ ଏବଂ ଅଧିକ ଆର୍ଥିକ ସୁଯୋଗ ଆଣିବାର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛି।
ଉଧମପୁର-ଶ୍ରୀନଗର-ବାରମୁଲ୍ଲା ରେଳ ଲିଙ୍କ୍ (ୟୁଏସବିଆରଏଲ୍) ହେଉଛି ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତରେ ହାତକୁ ନିଆଯାଇଥିବା ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ଦୁର୍ଗମ ହିମାଳୟ ଦେଇ ୨୭୨ କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପି ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପଟି ଟ.୪୩,୭୮୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଛି। ଏଥିରେ ୧୧୯ କିଲୋମିଟର ବ୍ୟାପି ୩୬ ଟି ସୁଡ଼ଙ୍ଗ ଏବଂ ଉପତ୍ୟକା, ପାହାଡ଼ ଏବଂ ପର୍ବତ ଘାଟିକୁ ଏକତ୍ର କରୁଥିବା ୯୪୩ଟି ସେତୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥିତିକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଥିବା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳଗୁଡ଼ିକୁ ଜାତୀୟ ରେଳ ନେଟୱାର୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବା ସହିତ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ପାଇଁ ଗତିଶୀଳତା, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନରେ ଏକ ନୂତନ ଅଧ୍ୟାୟ ସୃଷ୍ଟି କରେ।
ଏହି ସଂଯୋଗୀକରଣର ପ୍ରଭାବକୁ ସର୍ବାଧିକ କରିବା ପାଇଁ, ଜମ୍ମୁ ଏବଂ ଶ୍ରୀନଗର ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଦେ ଭାରତ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍ ପ୍ରଚଳନ କରାଯାଉଛି। ଏହା ଅନ୍ୟ ଟ୍ରେନ୍ଗୁଡ଼ିକ ପରି ସାଧାରଣ ନୁହେଁ। ଏହି ଟ୍ରେନ୍ କଠୋର ହିମାଳୟର ଥଣ୍ଡା ସହ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ। ଏହା ମାଇନସ୍ ୨୦ ଡିଗ୍ରୀ ସେଲସିୟସ୍ ତାପମାତ୍ରାରେ ମଧ୍ୟ ସୁଗମ ଭାବରେ ଚାଲିଥାଏ। ଗରମ ୱିଣ୍ଡସିଲ୍ଡ, ଆଡଭାନ୍ସଡ୍ ହିଟିଂ ସିଷ୍ଟମ ଏବଂ ଇନସୁଲେଟେଡ୍ ଟଏଲେଟ୍ ଟ୍ରେନ୍ଟି ବର୍ଷସାରା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ ଏବଂ ଆରାମଦାୟକ ଅନୁଭବ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ।
ଏହି ମାର୍ଗକୁ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ତୁଷାର ଅପସାରଣ ଟ୍ରେନ ଯାହା ଟ୍ରାକଗୁଡ଼ିକୁ ସଫା କରିବା ପାଇଁ ରହିଛି। ଏହା ବର୍ଷସାରା ସେବା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଏହି ଉଚ୍ଚ-ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ସୁଗମ ଯାତ୍ରା ପ୍ରଦାନରେ ସହାୟତା କରେ। ଭୂମିକମ୍ପକୁ ଶୋଷଣ କରିବା ପାଇଁ ଭୂକମ୍ପ ଡ୍ୟାମ୍ପର ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି। ଏକତ୍ର, ଏହି ପ୍ରୟାସଗୁଡ଼ିକ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀରରେ ସାଧାରଣ ପରିବହନକୁ ଏକ ନୂତନ ରୂପ ପ୍ରଦାନ କରିଛି । ଏହାକୁ ଅଧିକ ସ୍ଥିର, ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: କୋଭିଡ-୧୯: ଆକ୍ରାନ୍ତଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୪,୩୦୦