ଠିକ୍ ୨ ବର୍ଷେ ପୂର୍ବେ ଆଜିର ଦିନରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଗୋଟିଏ ଭୟ ରହିଥିଲା । ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ ୨ର ଅସଫଳତା ପରେ, ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ ୩ର ବିକ୍ରମ ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ସଫଳତାର ସହ ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ଅବତରଣ କରିବ କି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ୧୪୦ କୋଟି ଭାରତୀୟଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥନା କାମ ଦେଇଥିଲା। ଶେଷରେ ସଫଳ ଭାବେ ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠରେ ଅବତରଣ କରିଥିଲା ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ର ବିକ୍ରମ ଲ୍ୟାଣ୍ଡର । ଏହି ମିଶନ ସହିତ, ଭାରତ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ଚତୁର୍ଥ ଦେଶ ହୋଇଗଲା ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ରର ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁ ଅଞ୍ଚଳ ନିକଟରେ ଅବତରଣ କରିବାରେ ପ୍ରଥମ ଦେଶ ଭାବେ ଇତିହାସ ରଚିଲା । ତେବେ ଏହି ସଫଳତାକୁ ସମ୍ମାନ ଜଣାଇବା ପାଇଁ, ଭାରତ ସରକାର ଅଗଷ୍ଟ ୨୩ ତାରିଖକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ "ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଦିବସ" ଭାବରେ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତାକୁ ଚିହ୍ନିବା ଏବଂ ସମ୍ମାନ ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ପ୍ରତିବର୍ଷ ୨୩ ଅଗଷ୍ଟକୁ ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଦିବସ ଭାବରେ ପାଳନ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ।
ଆଜି ସାରା ଦେଶରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଉଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷର ଥିମ୍ ରହିଛି ଆର୍ଯ୍ୟଭଟ୍ଟରୁ ଗଗନଯାନ: ଅସୀମ ସମ୍ଭାବନା ପାଇଁ ପ୍ରାଚୀନ ଜ୍ଞାନ" । ମାନବ ମହାକାଶ ଉଡ଼ାଣ ମିଶନ ଗଗନୟାନ ଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ସହିତ, ଏହି ବିଷୟବସ୍ତୁ ମହାକାଶ ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ଭାରତର ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରେ ଏବଂ ଦେଶର ସମୃଦ୍ଧ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀ ଐତିହ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ସମ୍ମାନିତ କରେ, ଯାହା ପ୍ରାଚୀନ ଜ୍ୟୋତିର୍ବିଜ୍ଞାନୀ ଆର୍ଯ୍ୟଭଟ୍ଟଙ୍କ ସମୟରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଏହା ଦେଶର ଉନ୍ନତି ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ବିକାଶ ପାଇଁ ପାରମ୍ପରିକ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଉନ୍ନତ ମହାକାଶ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସଂଯୋଗ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଏହି ଉତ୍ସବର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ, ଭାରତୀୟ ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂଗଠନ (ISRO) ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଦିବସ ସମ୍ମିଳନୀର ଆୟୋଜନ କରିଛି। ଏହି ସମ୍ମିଳନୀ ଭାରତର ମହାକାଶ ପ୍ରୟୋଗ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଦଶନ୍ଧିକୁ ଆକାର ଦେବା ପାଇଁ ଅନେକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ, ଘରୋଇ ଅଂଶୀଦାର, ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ, ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଏବଂ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କୁ ଏକାଠି କରିଛି।
ଦ୍ୱିତୀୟ ମହାକାଶ ଦିବସ ଅବସରରେ ଇସ୍ରୋର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭି. ନାରାୟଣନ ୧୯୬୩ ମସିହାରେ ଥୁମ୍ବାରେ ରକେଟ ଉତକ୍ଷେପଣ ଠାରୁ ଆଜି ମହାକାଶରେ ଭାରତର ନେତୃତ୍ୱକୁ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ସ୍ୱୀକୃତି ପ୍ରଦାନ କରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ମହାକାଶ ଯାତ୍ରା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ମହାକାଶ କ୍ଷେତ୍ରର ସଂସ୍କାର ସହିତ କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଘରୋଇ କ୍ଷେତ୍ରର ଗଭୀର ସମନ୍ୱୟ ବିକାଶ ଭାରତ ୨୦୪୭ରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ ଦେବ।
ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଦିବସ ପାଳନ ପାଇଁ, ମହାକାଶ ବିଭାଗ ଏହି ମାସ ସାରା ଦେଶବ୍ୟାପୀ ଉତ୍ସବ ଆୟୋଜନ କରୁଛି ଯାହାଦ୍ୱାରା ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କୁ ମହାକାଶ ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରୟୋଗରେ ପ୍ରେରଣା ଏବଂ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇପାରିବ। ଭୌତିକ ଗବେଷଣା ପ୍ରୟୋଗଶାଳା (PRL) ମଧ୍ୟ ଏହି ମାସରେ ଅହମ୍ମଦାବାଦ, ଉଦିଆପୁର ଏବଂ ମାଉଣ୍ଟ ଆବୁରେ ଥିବା ଏହାର କ୍ୟାମ୍ପସ ମାଧ୍ୟମରେ ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଦିବସ ପାଳନ କରୁଛି ।