ରାଞ୍ଚି: ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଜେଲଗୁଡ଼ିକ ଇଂରାଜି ଆଇନରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବାକୁ ଯାଉଛି। ଦଣ୍ଡ ଅପେକ୍ଷା କଏଦୀଙ୍କ ସଂସ୍କାର ଉପରେ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ। ଅନେକାଂଶରେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଜେଲଗୁଡ଼ିକରେ ବ୍ରିଟିଶ ଆଇନକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଏହା ବଦଳରେ ଆଦର୍ଶ ଜେଲ୍ ମାନୁଆଲ୍ ଅଧୀନରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି। ଏବେ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରି ଏହାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପ୍ରାୟ ଶେଷ ହୋଇଛି। ଏଥିପାଇଁ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଜେଲ ଓ ସଂଶୋଧନ ସେବା ବିଲ୍ ୨୦୨୪ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି, ଯାହା ଶୁକ୍ରବାର ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ବିଧାନସଭାରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବ।

ଏହି ବିଲ୍ ପ୍ରଣୟନ ହେବା ପରେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଜେଲରେ ବନ୍ଦୀ ଥିବା କଏଦୀଙ୍କ ମାନବିକ ଅଧିକାରର ସୁରକ୍ଷା ଓ ଉନ୍ନତି ସଂକ୍ରାନ୍ତ ଆଇନ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ପ୍ରଣୟନ ହେବ।  

ବର୍ତମାନ ଜେଲ ଅଧୀନିୟମ ୧୯୮୪, କଏଦୀ ଆଇନ ୧୯୦୦ ଓ କଏଦୀ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ଆଇନ ୧୯୫୦ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଛି । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମ ଦୁଇଟି ଆଇନ ଶହେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପ୍ରଣୟନ ଓ ପ୍ରଣୟନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ପ୍ରସ୍ତୁତ ଓ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇଥିଲା । ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟର ଅନେକ ଜନସ୍ବାର୍ଥ ମାମଲାରେ ଜେଲ୍ ସଂସ୍କାର କୁ ନେଇ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପରାମର୍ଶ ଓ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି।

ଦଣ୍ଡର ଧାରଣାରେ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି। ପୂର୍ବରୁ ଦଣ୍ଡବିଧାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଥିବା ଏବଂ ଦଣ୍ଡର ପ୍ରକୃତିରେ ଥିବା ଜେଲ ଏବେ ସଂଶୋଧନ ପ୍ରକୃତିରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି। କାରାଗାରକୁ ଏକ ସଂଶୋଧନ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ। ପୂର୍ବର ତିନୋଟି ଆଇନ ସଂସ୍କାରମୂଳକ ଏବଂ ମାନବିକ ଅଧିକାର ପରିବର୍ତ୍ତେ ଦଣ୍ଡ ଉପରେ ଆଧାରିତ।

ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ୨୦୨୩ ମେ’ ୧୦ରେ ଏକ ଅର୍ଦ୍ଧ-ସରକାରୀ ଚିଠି ଜାରି କରି ରାଜ୍ୟଗୁଡିକୁ ପୁଲିସ ଗବେଷଣା ଏବଂ ବିକାଶ ବ୍ୟୁରୋ (ବିପିଆର୍ ଆଣ୍ଡଡି) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ମଡେଲ କାରା ଏବଂ ସଂଶୋଧନ ସେବା ବିଲ୍ ୨୦୨୩ର ଏକ ଡ୍ରାଫ୍ଟ ପଠାଇଥିଲା। ଏହା ମଧ୍ୟ ଲେଖାଯାଇଥିଲା ଯେ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କ ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁଯାୟୀ ଆଇନରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିପାରିବେ। ଏହାପରେ ହିଁ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଜେଲ ଓ ସଂଶୋଧନ ସେବା ବିଲ୍ ୨୦୨୪ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଛି।

ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ଜେଲ ଓ ସଂଶୋଧନ ସେବା ବିଲ୍ ୨୦୨୪ରେ ମହିଳା ଓ ପୁରୁଷ କଏଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ପୃଥକ ଜେଲ୍ ଓ ହସ୍ପିଟାଲର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। ମହିଳା ଜେଲ ପାଇଁ ମହିଳା ଅଧିକାରୀ ଓ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ ପୁରୁଷ ଅଧିକାରୀ ଓ କର୍ମଚାରୀ ରହିବେ। କଏଦୀଙ୍କ ବର୍ଗୀକରଣ ଅନୁଯାୟୀ ସେମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା, ରହିବା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୁବିଧା ମିଳିବ। ଯଦି କୌଣସି କଏଦୀ ଅନଧିକୃତ ଭାବରେ ବାହାର ଲୋକଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତି କିମ୍ବା ବାହାର ଲୋକଙ୍କୁ ଧମକ ଦିଅନ୍ତି କିମ୍ବା ଲାଞ୍ଚ ମାଗିବେ, ତେବେ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଜେଲ୍ ଦଣ୍ଡ ରେ ମାମଲା ରୁଜୁ ହେବ।