ବେଜିଂ: ଚୀନ ପାକିସ୍ତାନର ସବୁଠାରୁ ଭଲ ବନ୍ଧୁ। ତଥାପି ଆଜିକାଲି ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ୱାଭାବିକ ମନେ ହେଉନାହିଁ। କାରଣ ପାକିସ୍ତାନ ତାର ପୁରୁଣା ରେଳ ନେଟୱାର୍କର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଚୀନ୍ ପରିବର୍ତ୍ତେ ଏସୀୟ ଉନ୍ନୟନ ବ୍ୟାଙ୍କ (ଏଡିବି) ଠାରୁ ସାହାଯ୍ୟ ନେବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। କରାଚୀ-ରୋହରୀ ରେଳ ସେକ୍ସନକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ଏଡିବି ଠାରୁ ୨ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଋଣ ମାଗିଛି। ଏହା ସେହି ସମାନ ଏମ୍‌ଏଲ୍‌-୧ ପ୍ରକଳ୍ପ, ଯାହାକୁ ଥରେ ଚୀନ୍-ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡର (ସିପିଇସି) ର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଏବଂ ସବୁଠାରୁ ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ପ୍ରକଳ୍ପ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା।

ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଚୀନ୍ ଓହରିଯିବା ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତାକୁ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିଥାଏ। ଚୀନ୍ କାହିଁକି ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଓହରିଗଲା ସେ ବିଷୟରେ ଅନେକ ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି। ଚୀନ୍ ହଠାତ୍ ପ୍ରକଳ୍ପରୁ ଓହରିଯିବାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇନାହିଁ। ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଉଛି ଯେ ପାକିସ୍ତାନର ଦୁର୍ବଳ ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥା ଏବଂ ଋଣ ପରିଶୋଧ କରିବାରେ ସମସ୍ୟା ଚୀନ୍ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଚୀନ୍ ପୂର୍ବରୁ ପାକିସ୍ତାନରେ କୋଟି କୋଟି ଡଲାର ନିବେଶ କରିସାରିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ପାକିସ୍ତାନରୁ ଟଙ୍କା ଫେରି ପାଇବାରେ ଗମ୍ଭୀର ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି। ଚୀନ୍ ଏହାର ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ଚାପ ହେତୁ ଅଧିକ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ନିବେଶରୁ ଓହରି ଯାଉଛି। ଏହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଆର୍ଥିକ ପରିସ୍ଥିତି ବିପଦରେ ଥାଏ, ସେତେବେଳେ ସବୁଦିନିଆ ବନ୍ଧୁମାନେ ମଧ୍ୟ ପଛକୁ ହଟିପାରନ୍ତି।

ବେଲୁଚିସ୍ତାନରେ ଥିବା ରେକୋ ଡିକ୍ ତମ୍ବା ଏବଂ ସୁନା ଖଣି ପାକିସ୍ତାନର ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇପାରେ। ଖଣିରୁ ବିପୁଳ ପରିମାଣର ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ପାଇବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି, କିନ୍ତୁ ପୁରୁଣା ରେଳ ଲାଇନ ବଡ଼ ପରିମାଣରେ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ପରିବହନ କରିବା ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ମଜବୁତ ନୁହେଁ। ଏଥିପାଇଁ, ଖଣିକୁ ଏଲ୍‌ଏଲ-୧ ରେଳ ଲାଇନକୁ ଅପଗ୍ରେଡ୍ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହି କାରଣରୁ  ଏଡିବି କେବଳ ଏଲ୍‌ଏଲ୍‌-୧ ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇନାହିଁ, ବରଂ ରେକୋ ଡିକ୍ ଖଣି ପାଇଁ ୪୧୦ ଡଲାର ନିୟୁତ ଯୋଗାଇବାକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛି।

ଏଡିବିରର ବର୍ଦ୍ଧିତ ଭୂମିକାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ଆଉ କେବଳ ଚୀନ୍ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବାକୁ ଚାହୁଁନାହିଁ। ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ପୂର୍ବରୁ ଚୀନ୍ ଠାରୁ ସମ୍ମତି ନେଇଥିଲା ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପର୍କ ତିକ୍ତ ନହୁଏ। ପାକିସ୍ତାନ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଅସୀମ ମୁନିର କହିଛନ୍ତି, "ଆମେ ଗୋଟିଏ ବନ୍ଧୁ ପାଇଁ ଅନ୍ୟ ବନ୍ଧୁକୁ ବଳିଦାନ ଦେବୁ ନାହିଁ।" ସେହି ସମୟରେ, ଆମେରିକା ମଧ୍ୟ ପାକିସ୍ତାନର ରେକୋ ଡିକ୍ ପ୍ରତି ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଉଛି। ଏହା ସୂଚାଇ ଦିଏ ଯେ ପାକିସ୍ତାନ ଏବେ ଏକ ବହୁମୁଖୀ ବୈଦେଶିକ ନୀତି ଆଡକୁ ଗତି କରୁଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଚୀନ୍, ଆମେରିକା ଏବଂ ବହୁପକ୍ଷୀୟ ସଂସ୍ଥା (ଏଡିବି, ଆଇଏମ୍‌ଏଫ) ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ। ସାମ୍ପ୍ରତିକ ସମୟରେ, ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଉନ୍ନତ ହେଉଥିବା ପରି ମନେ ହେଉଛି, କାରଣ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ପାକିସ୍ତାନୀ ତୈଳ ଭଣ୍ଡାର ସୃଷ୍ଟି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ୧.୭୧ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଜମିରେ ଚାଷ ହୋଇଥିବା ଫସଲ ନଷ୍ଟ