ଜଗତ ଜନନୀ ଦୁର୍ଗା ମାଙ୍କ ଆବାହନ ପାଇଁ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ହୋଇପଡିଛି ଗାଁଠୁ ସହର । ସମସ୍ତ ଶକ୍ତିପୀଠରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି ଷୋଡଶ ପୂଜା । ଗତକାଲି ମାଙ୍କ ନବରାତ୍ରି ପୂଜା ଆରମ୍ଭରେ ସମସ୍ତ ଶକ୍ତିପୀଠରେ ମା ଶୈଳପୁତ୍ରୀ ବେଶରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ଦେଇଥିଲେ । ସେହିଭଳି ଆଜି ମଧ୍ୟ ମା ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ ବେଶରେ ଦର୍ଶନ ଦେଇଛନ୍ତି ।ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ ଅବତାରେ ମା’ ତପସ୍ବୀ ସ୍ୱରୂପରେ ପୂଜା କରାଯାଏ। ତପ ଚାରିଣୀ ବା ତପ ଆଚରଣ କରୁଥିବା ଦେବୀ ରୂପେବ ମା’ଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ। ଏହି ସ୍ୱରୂପରେ ମା’ ୨ଭୂଜା। ସେ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହର ଆରାଧ୍ୟ ଦେବୀ। ଦୁଇ ଭୁଜରେ ମା’ କମଣ୍ଡଳୁ ଓ ଜପାମାଳ ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି। ମା’ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ଜନ୍ମ ପରେ ଦେବରୂଷୀ ନାରଦ ତାଙ୍କୁ ତପ ଆଚରଣ କରି ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ। ଯେଉଁକାରଣରୁ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାକୁ ମା’ ପାର୍ବତୀ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ତପସ୍ୟା କଲେ। ଏପରିକି ପତ୍ର ଖାଇବା ପରିତ୍ୟାଗ କରି ଅପର୍ଣ୍ଣା ନାମ ଧାରଣ କଲେ। ଦେବୀଙ୍କ ଏହି ପ୍ରଚଣ୍ଡ ତପସ୍ୟାରେ ମା’ ପାର୍ବତୀ ଶିବଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିବାରୁ ମା’ଙ୍କୁ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ ଭାବେ ପୂଜା କରାଯାଏ।

ନବରାତ୍ରୀର ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନରେ ମା’ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀଙ୍କ ବିଧିବିଧାନର ସହ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଏ । ଶାନ୍ତ, ସଂଜମ, ବୈରାଗ୍ୟ, ସଦାଚାର, ଶିଷ୍ଟାଚାର, ତ୍ୟାଗ, ତପ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିର ଅଧିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ଦେବୀ ହେଉଛନ୍ତି ମା’ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ। ମା’ଙ୍କ ଉପାସନା କଲେ ଜୀବନରେ ଆସୁଥିବା କଠିନରୁ କଠିନ ସଂଘର୍ଷ ସରଳ ହୋଇପଡେ । ମାନ୍ୟତା ରହିଛି ମା’ଙ୍କ ପୂଜା କଲେ ସର୍ବତ୍ର ସିଦ୍ଧି ଏବଂ ବିଜୟ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଉକ୍ତ ଦିନ ସାଧକର ମନ ସ୍ୱାଧୀଷ୍ଠାନ ଚକ୍ରରେ ଘୁରି ବୁଲୁଥାଏ । ଏହି ଚକ୍ରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥିବା ମନବାଳା ଯୋଗୀ ସ୍ୱରୁପ ମା’ଙ୍କ କୃପା ଏବଂ ଭକ୍ତିର ଆଶିର୍ବାଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ ।

ମା’ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ ହେଉଛନ୍ତି ପର୍ବତରାଜ ହିମାଳୟ ଏବଂ ମୈନାବତୀଙ୍କ କନ୍ୟା । ମହାଦେବଙ୍କୁ ବର ସ୍ୱରୂପ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ମା’ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ ଘୋର ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ । କଠିନ ତପସ୍ୟା କାରଣରୁ ମା’ଙ୍କ ନାଁ ତପସ୍ୱୀରିଣୀ ଅର୍ଥାତ୍ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ ରୁପେ ଖ୍ୟାତ ହେଲା । ଏଠାରେ ବ୍ରହ୍ମାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ତପସ୍ୟା । ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀର ଅର୍ଥ ତପର ଚାରିଣୀ (ଯେ ତପର ଆଚରଣ କରେ) । ଦେବୀଙ୍କ ଏହି ଜ୍ୟୋର୍ତିମୟ ଏବଂ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଭବ୍ୟ ରୂପ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଆଶିର୍ବାଦ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ । 

ଏକ ହଜାର ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେବୀ କେବଳ ଫୁଲ , ଫଳ ଖାଇ ଏବଂ ଶହେ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କେବଳ ଚଟାଣରେ ବସି ଦେବୀ ଘୋର ତପସ୍ୟାରେ ବିଲୀନ ଥିଲେ । ପୌରାଣିକ କଥାନୁସାରେ , ଦେବୀ କିଛି ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖୋଲା ଆକାଶ ତଳେ ଖରା ଏବଂ ବର୍ଷାକୁ ସହ୍ୟ କରି ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ । ତିନି ହଜାର ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗଛରୁ ତଳେ ପଡିଥିବା ବେଲପତ୍ର ଖାଇ ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ  । ର୍ନିଜଳ,ନିରାହାରରେ ଦେବୀଙ୍କ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ରୂପ ମଳିନ ପଡିବାକୁ ଲାଗିଥିଲା । ମା’ଙ୍କ କଠୋର ତପସ୍ୟାରେ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ ମହାଦେବ ମା’ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ମା’ ବ୍ରହ୍ମଚାରିଣୀ ଦେବୀଙ୍କ କୃପାରେ ସର୍ବସିଦ୍ଧି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଦୂର୍ଗା ପୂଜାର ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନରେ ଦେବୀଙ୍କ ଏହି ଶାନ୍ତରୂପର ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରାଯାଏ ।

ଅଧିକ ପଢନ୍ତୁ :ଆଜିଠୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ଆଦିଶକ୍ତି ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ଶାରଦୀୟ ନବଦିନାତ୍ମକ ପୂଜା