ନବରାତ୍ରୀ ପର୍ବ ଆଜିଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଏହି ଅବସରରେ ଦେବୀ ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଉଛି। ନବରାତ୍ରୀର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ଘାଟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପରେ ମା' ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ପୂଜାର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। ଶୈଳ ଅର୍ଥ ହିମାଳୟ ଏବଂ ପର୍ବତରାଜ ହିମାଳୟର କନ୍ୟା ହୋଇଥିବାରୁ ମାତା ପାର୍ବତୀଙ୍କୁ ଶୈଳପୁତ୍ରୀ କୁହାଯାଏ। ଦେବୀ ପାର୍ବତୀ ଭଗବାନ ଶଙ୍କରଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଏବଂ ତାଙ୍କର ବାହନ ବୃଷ ଅର୍ଥାତ୍ ଷଣ୍ଢ, ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ବୃଷଭରୁଡ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ, ଯିଏ ମା' ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଓ ରୀତିନୀତିରେ ପୂଜା କରେ, ତା'ର ସମସ୍ତ ମନସ୍କାମନା ପୂରଣ ହୋଇଥାଏ ଓ ସେ ସବୁ ପ୍ରକାର କଷ୍ଟରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଥାଏ। ମା' ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରେ ଆଶାନୁରୂପ ଫଳ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ।
ନବରାତ୍ରୀର ପ୍ରଥମ ଦେବୀ ମା' ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ରୂପ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶାନ୍ତ, ସରଳ, କୋମଳ ଏବଂ ଦୟାରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ। ମା' ଡାହାଣ ହାତରେ ତ୍ରିଶୂଳ ଓ ବାମ ହାତରେ ପଦ୍ମ ଧରିଛନ୍ତି। ନନ୍ଦି ନାମକ ଏକ ଷଣ୍ଢ ଉପରେ ଚଢ଼ି ସେ ସମଗ୍ର ହିମାଳୟରେ ବସିଛନ୍ତି। ନନ୍ଦି ଷଣ୍ଢଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଗଣମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। କଠୋର ତପସ୍ୟା କରୁଥିବା ମା' ଶୈଳପୁତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ସମସ୍ତ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ରକ୍ଷକ ଏବଂ ସେ ରୂପ ଓ ଦୟାର ମୂର୍ତ୍ତି ଅଟନ୍ତି। ନବରାତ୍ରୀର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ମା' ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରି ବ୍ରତ ରଖୁଥିବା ଭକ୍ତଙ୍କ ଜୀବନରେ ସବୁ ପ୍ରକାର କଷ୍ଟ ଦୂର ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମା' ସେମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇଥାନ୍ତି। ସେ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତଙ୍କ ସମସ୍ତ ମନୋକାମନା ପୂରଣ କରନ୍ତି ଏବଂ ସାଧକଙ୍କ ମୁଲାଧର ଚକ୍ରକୁ ଜାଗ୍ରତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି। ମୁଲାଧର ଚକ୍ର ଆମ ଶରୀରରେ ଶକ୍ତିର କେନ୍ଦ୍ର ଯାହା ଆମକୁ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ନିରାପତ୍ତା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ।
ନବରାତ୍ରୀର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ଘଟସ୍ଥାପନା କରାଯାଏ। ଘଟସ୍ଥାନରେ ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ତମ୍ବା କିମ୍ବା ମାଟି କଳସରେ ଆରାଧନା କରାଯାଏ। ଏହି କଳସକୁ ନଅ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୂଜା ସ୍ଥଳରେ ରଖାଯାଏ। ଘାଟସ୍ଥାନ ପାଇଁ ଗଙ୍ଗାଜଳ, ନଡ଼ିଆ, ଲାଲ କପଡ଼ା, ମୌଲି, ରୋଲି, ଚନ୍ଦନ, ପାନ, ଧୂପକାଠି, ଘିଅ ଦୀପ, ତାଜା ଫଳ, ଫୁଲ ମାଳ, ପାନ ପତ୍ର ମାଳ ଓ ଗୋଟିଏ ପ୍ଲେଟରେ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଚାଉଳ ର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ବୈଦିକ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ ଏଥର ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରୀ ଅକ୍ଟୋବର ୩ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଘଟସ୍ଥପନା ପାଇଁ ଆଜି ଶୁଭ ସମୟ ରହିଛି। ମନ୍ଦିର ଓ ଶକ୍ତିପୀଠରେ ଭୋର ୪ଟା ୯ରୁ ସକାଳ ୫ଟା ୭ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଶେଷ ଶୁଭ ଥିଲା। ସକାଳ ୯ଟା ୪୦ରୁ ୧୧ଟା ୫୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଘର ଓ ମଣ୍ଡପରେ ଭଗବତୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଇପାରିବ। ଏହି ସମୟ ବୃଷ ରାଶିରେ ରହିବ ଏବଂ ସାଧାରଣତଃ ଶୁଭ ରହିବ।
ନବରାତ୍ରୀର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ଦେବୀ ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ। ପଥର ଅର୍ଥ ପଥର, ଯାହାକୁ ସର୍ବଦା ଅତୁଟ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ନବରାତ୍ରୀର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ମା' ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କ ପୂଜାରେ ଧଳା ରଙ୍ଗର ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବ ରହିଛି। ମା'ଙ୍କୁ ପ୍ରସନ୍ନ କରିବା ପାଇଁ ଧଳା ଫୁଲ, ପୋଷାକ ଓ ମିଠା ଅର୍ପଣ କରିବା ଉଚିତ। ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ ମାତା ଶୈଳପୁତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ୱାରା କୁମାରୀ କନ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଭଲ ବର ମିଳିଥାଏ। ଏଥିସହିତ ଘରେ ଧନର ଅଭାବ ମଧ୍ୟ ନାହିଁ।