ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ କାଠ ଅମଳ ଶିଳ୍ପରୁ ୨୦ଟି ହାତୀ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୧୦ଟି ଅଣ୍ଡିରା, ୮ଟି ମାଈ, ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ଶାବକ ଓ ଗୋଟିଏ ଛୁଆ ଅଛନ୍ତି। ଏବେ ଅନନ୍ତ ଅମ୍ବାନିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାପିତ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ଉଦ୍ଧାର କେନ୍ଦ୍ର 'ବନ୍ତରା' ଏହି ହାତୀମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତହେଉଛି, ଯେଉଁଠାରେ ସେମାନେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁରକ୍ଷିତ ରହିବେ। ହାତୀ ସମେତ ସମସ୍ତ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ପାଇଁ ବନ୍ତରା ଏକ ଉଦ୍ଧାର କେନ୍ଦ୍ର।

ତ୍ରିପୁରା ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଗଠିତ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କମିଟିର ଅନୁମୋଦନ କ୍ରମେ ଏହି ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହାକୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ମଧ୍ୟ ଅନୁମୋଦନ କରିଥିଲେ। ହାତୀମାନଙ୍କର ବର୍ତ୍ତମାନର ମାଲିକଙ୍କ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସହମତିକ୍ରମେ ଉଦ୍ଧାର କାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ହାତୀମାନେ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ବାଣ୍ଟରାରେ ନିଜର ସ୍ଥାୟୀ ଘର ପାଇବେ। ବନ୍ତରା ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ପ୍ରଦାନ କରେ ଯାହା ଏହି ହାତୀମାନଙ୍କର ମୂଳ ବାସସ୍ଥାନ ସହିତ ସମାନ ହେବ। ଏଠାରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଶୃଙ୍ଖଳାମୁକ୍ତ ରଖାଯିବ ଏବଂ କେବେ ବି ପରିଶ୍ରମ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରାଯିବ ନାହିଁ।

ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଥିବା ଏହି ହାତୀଙ୍କ କାହାଣୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଅନ୍ୟତମ ଯିଏ ନିର୍ଯାତନାର ଶିକାର ହୋଇଥିଲା। ୧୦ ବର୍ଷର ହାତୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପଛ ଗୋଡ଼ରେ ଓଜନ ଉଠାଇପାରୁ ନାହାନ୍ତି। ତାର ଗୋଡ଼ରେ ଗଭୀର ଓ ଅଦୃଶ୍ୟ କ୍ଷତ ରହିଛି। ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ତାର ଡାହାଣ କାନର ବାହାର ଭାଗରେ ଏକ ସତେଜ ଓ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ ଏକ ଇଞ୍ଚର ଗାତ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ତାଙ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ନିର୍ମମ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସମୟରେ ତାଙ୍କୁ ଏହି ଆଘାତ ଲାଗିଥିଲା।

ମାୟା ଏକ ଦୁଇ ବର୍ଷର ଛୋଟ ହାତୀ, ଯିଏ ବନ୍ଦୀ ଅବସ୍ଥାରେ ଜନ୍ମ ନେଇଥିଲା। ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି କାଠକାମରେ ନିଆଁ ଲାଗି ରହିବା କାରଣରୁ ତାଙ୍କ ଛାତି ଓ ଅଣ୍ଟାରେ ବଡ଼ ବଡ଼ କ୍ଷତ ସହିଥିବା ମା' ରୋଙ୍ଗମୋଟିଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଥିଲା। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରାମୁ ନାମକ ଏକ ମାଈ ହାତୀ ଥିଲା, ଯାହାର ଆଗ ଓ ପଛ ଗୋଡ଼କୁ କଡ଼ାକଡ଼ି ଭାବେ ବାନ୍ଧି ଦିଆଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କର ୪-୬ ମାସର ମାଂସପେଶୀ ଗତିବିଧିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଏସବୁ କରାଯାଇଥିଲା ଯାହା ତାଙ୍କୁ ତୀବ୍ର ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦେଇଥିଲା।

ବାବୁଲାଲ ଆଉ ଏକ ଅଣ୍ଡିରା ହାତୀ, ଯାହାର କାହାଣୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ। ଖାଦ୍ୟ ଖୋଜୁଥିବା ବେଳେ ବାବୁଲାଲ ଏକ ଜଙ୍ଗଲୀ ହାତୀର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଭୟଙ୍କର ଲଢ଼େଇରେ ତାର ଲାଞ୍ଜ ଖରାପ ଭାବେ ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା ଏବଂ ରକ୍ତସ୍ରାବ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି କଷ୍ଟରେ ରହିବା ତାକୁ ଏତେ ଦୁର୍ବଳ କରିଦେଇଥିଲା ଯେ ସେ ନିଜକୁ ରକ୍ଷା ମଧ୍ୟ କରିପାରିନଥିଲା । ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧୀନରେ ହାତୀମାନଙ୍କୁ ସାରା ଜୀବନ ଯତ୍ନ ନିଆଯାଏ। ଏଥିସହିତ ହାତୀ ମାଲିକ, ମାହୁତ ଓ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାରକୁ ନୂଆ ରୋଜଗାରର ସୁଯୋଗ ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇ ଦେଉଛି ବନ୍ତରା।

ଏଥିସହ ହାତୀର ଯତ୍ନ ନେବାପାଇଁ ମାହୁତ ଓ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ନୂଆ ଓ ଉନ୍ନତ ଉପାୟ ଶିଖାଯିବ। ଏହି ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପଦ୍ଧତି ଉପରେ ଆଧାରିତ ହେବ, ଯେଉଁଥିରେ ହାତୀଙ୍କ ପ୍ରତି ଦୟାଶୀଳ ଆଚରଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯିବ। ଏହା ଦ୍ବାରା ହାତୀମାନଙ୍କର ଉତ୍ତମ ଯତ୍ନ ନେବାରେ ମାହୁତମାନେ ସହାୟକ ହେବେ। ଏହି ନୂଆ ପଦ୍ଧତି ହାତୀମାନଙ୍କୁ ଉନ୍ନତ ଜୀବନ ଦେବ।

ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ (ସୁରକ୍ଷା) ଆଇନ, ୧୯୭୨ ଅଧୀନରେ ଗୁଜରାଟ ବନ ବିଭାଗର ଏନଓସି ଏବଂ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ବନ ବିଭାଗର ପରିବହନ ଅନୁମତି ସମେତ ସମସ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ କାଗଜପତ୍ର ହାସଲ କରିଛି।