ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦୂରସଂଚାର ବିଭାଗ (DoT) ଭାରତର ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ସମସ୍ତ ନୂତନ ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍‌ରେ ସରକାର ଦ୍ବାରା ବିକଶିତ ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ଆପ୍ "ସଞ୍ଚାର ସାଥୀ" ପୂର୍ବରୁ ସଂସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ କହିଛି। ଏହି ଆପ୍ ବ୍ୟବ‌ହାରକାରୀଙ୍କୁ ଠକେଇ କଲ୍ ଏବଂ ମେସେଜ୍ ରିପୋର୍ଟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ଏବଂ ଚୋରି ହୋଇଥିବା ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରେ। ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, DoT ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍‌ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଏହା ମଧ୍ଯ କହିଛି ଯେ ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ ଆପ୍ ଡିଲିଟ୍ କରିପାରିବେ ନାହିଁ ତାହା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ସେମାନେ ପୂର୍ବରୁ ବିକ୍ରି ହୋଇସାରିଥିବା ଫୋନ୍‌ଗୁଡ଼ିକରେ ଆପ୍ ଯୋଡ଼ିବା ପାଇଁ ସଫ୍ଟୱେର୍‌ ଅପଡେଟ୍ ଜାରି କରିବା ଉଚିତ। ଏହି ନିର୍ଦେଶ ପାଳନପାଇଁ ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ୩ ମାସର ସମୟ ଦିଆଯାଇଛି।

ସରକାରଙ୍କ କହିବାନୁଯାୟୀ, ନକଲି କିମ୍ବା ଜାଲ୍ IMEI (International Mobile Equipment Identity) ନମ୍ବର ଯୋଗୁଁ ହେଉଥିବା ଠକାମି ଏବଂ ନେଟୱର୍କର ଅପବ୍ୟବହାରକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଏହି ଆପ୍ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ। ଜାନୁଆରୀରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏହି ଆପ୍ ଜରିଆରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୭ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ହଜିଯାଇଥିବା ଫୋନ୍ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇଛି ଏବଂ ୩.୭ ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଚୋରି ହୋଇଥିବା କିମ୍ବା ହଜିଯାଇଥିବା ଫୋନ୍ ବ୍ଲକ୍ କରାଯାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ୩୦ ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଜାଲ୍ ସଂଯୋଗ (fraudulent connections) ବନ୍ଦ କରାଯାଇଛି।

ଆପଲ୍, ସାମସଙ୍ଗ, ଭିଭୋ, ଓପୋ ଏବଂ ଶାଓମି ଭଳି କମ୍ପାନୀମାନେ ଏହି ନୂଆ ନିୟମ ପାଳନ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ। ତେବେ, ଆପଲ୍ ସାଧାରଣତଃ ନିଜର ଉପକରଣରେ ସରକାରୀ କିମ୍ବା ତୃତୀୟ ପକ୍ଷର (third-party) ଆପ୍‌କୁ ପୂର୍ବରୁ ଇନ୍‌ଷ୍ଟଲ୍ କରିବାକୁ ବାରଣ କରିଥାଏ, ତେଣୁ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି।

ରଏଟର୍ସ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ କରିଛି ଯେ ନଭେମ୍ବର ୨୮ରେ ଆସିଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରମୁଖ ସ୍ମାର୍ଟଫୋନ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ନୂଆ ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନରେ ଏହି ଆପ୍ ଇନ୍‌ଷ୍ଟଲ୍ କରିବାକୁ ୯୦ ଦିନ ସମୟ ଦିଆଯାଇଛି। ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ସ୍ପଷ୍ଟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଉପଭୋକ୍ତାମାନେ ଏହି ଆପ୍‌କୁ ନିଷ୍କ୍ରିୟ ବା ଡିଲିଟ୍ କରିପାରିବେ ନାହିଁ।

ସଞ୍ଚାର ସାଥୀ ଆପ୍ କେତେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ?

ସରକାରୀ ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ବହୁତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ:

• ୫ ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଡାଉନଲୋଡ୍
• ୩୭ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଚୋରି/ହଜିଯାଇଥିବା ଫୋନ୍ ଅବରୋଧ କରାଯାଇଛି। 
• ୩ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ନକଲି ମୋବାଇଲ୍ ସଂଯୋଗ ଅବରୋଧ କରାଯାଇଛି। 
• କଳା ବଜାରରେ ନକଲି ଫୋନର ବିକ୍ରୟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।
• ସରକାର ଦାବି କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ସାଇବର ସୁରକ୍ଷାକୁ ସୁଦୃଢ଼ ​​କରିବ ଏବଂ ଅପରାଧୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହାକୁ ପାଇବା ସହଜ ହେବ।

ଏହା ଆପଣଙ୍କ ଉପରେ କି ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ?

ଏହି ଆପ୍ ସାଧାରଣ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିବ ନାହିଁ।

ସୁବିଧା:

• ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ଫୋନ୍ ଚୋରି ହୋଇଯାଏ, ତେବେ ତୁରନ୍ତ ଏହାକୁ ବ୍ଲକ୍ କରନ୍ତୁ
• IMEI ଏବଂ କଲ୍ ଯାଞ୍ଚ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ
• ସାଇବର ଠକେଇରୁ ସୁରକ୍ଷା
• କିନ୍ତୁ ଗୋପନୀୟତା କର୍ମୀ ଏବଂ ଆପଲ୍ ଭଳି ବ୍ରାଣ୍ଡ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ସ୍ୱାଧୀନତାରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ବୋଲି ବିବେଚନା କରିପାରନ୍ତି।

ଅଧିକ ପଢନ୍ତୁ: ରୁଷ ସହ ହେବ ବଡ ଡିଫେନ୍ସ ଡିଲ୍‌, ଜାଣନ୍ତୁ କେତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପୁଟିନଙ୍କ ଭାରତ ଗସ୍ତ