ଶ୍ରୀନଗର: ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀରର ଉଧମପୁର-କଟରା-ବାନିହାଲ-ଶ୍ରୀନଗର-ବାରାମୁଲ୍ଲା ରେଳ ସଂଯୋଗ ପ୍ରକଳ୍ପ କେବଳ ଦେଶରେ ନୁହେଁ ବରଂ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଜଟିଳ ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ। ଭୌଗୋଳିକ, ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି। ୩୬ଟି ସୁଡ଼ଙ୍ଗ, ୯୪୩ଟି ସେତୁ, ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ଲମ୍ବା ୧୨.୭୭ କିଲୋମିଟର ରେଳ ସୁଡ଼ଙ୍ଗ, ଚେନାବ ନଦୀ ଉପରେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ରେଳ ଆର୍ଚ ବ୍ରିଜ ଏବଂ ଦେଶର ପ୍ରଥମ କେବୁଲ-ଆଧାରିତ ରେଳ ସେତୁ ସହିତ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀରକୁ ଆର୍ଥିକ ସମୃଦ୍ଧି ପ୍ରଦାନ କରିବ ଏବଂ ଦେଶକୁ ରଣନୈତିକ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିବ। କିନ୍ତୁ ଏଠାକୁ ଯାତ୍ରା ଏତେ ସହଜ ନଥିଲା।
ଶହେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଜମ୍ମୁ କଶ୍ମୀରର ରାଜା ପ୍ରତାପ ସିଂହ ଶ୍ରୀନଗରକୁ ରେଳପଥର ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଥିଲେ। ୧୯୭୫ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ରାଜ୍ୟ ରେଳ ନେଟୱାର୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଦେଶର ଅନ୍ୟ ଅଂଶ ସହିତ ସଂଯୋଗ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସଂଯୋଗ କେବଳ ଜମ୍ମୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ଥିଲା। ଉଧମପୁର, କଟରା, ଶ୍ରୀନଗର ଏବଂ ବାରମୁଲ୍ଲା ଏଥିରୁ ଅସ୍ପୃଶ୍ୟ ଥିଲେ। ୨୦୦୨ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର କାମ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପାଇଁ ଅନେକ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଥିଲା। ଶିଳାନ୍ୟାସରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଟକି ଯାଇଥିଲା।
୨୦୦୩ ମସିହାରେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ଏହା ଉପରେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୨୦୦୮-୨୦୦୯ ମସିହାରେ ୧୧୮ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା କାଜିଗୁଣ୍ଡ-ବାରାମୁଳା ସେକ୍ସନ ଖୋଲିବା ସହିତ ରେଳ ସଂଯୋଗ ପୁନଃସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା। ୨୦୧୪ ମସିହାରେ, ୨୫ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା ଉଧମପୁର-କଟରା ରେଳ ସେବା ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା।
ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ସମାପ୍ତ କରିବାରେ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ଅସୁବିଧାଗୁଡ଼ିକୁ ଏହି ସତ୍ୟରୁ ଅନୁମାନ କରାଯାଇପାରେ ଯେ ୨୦୦୪ ମସିହାରେ ଆତଙ୍କବାଦୀମାନେ ଶ୍ରୀନଗରରେ ରେଳ ପ୍ରକଳ୍ପ ସହିତ ଜଡିତ ଜଣେ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭାଇଙ୍କୁ ଅପହରଣ କରି ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ନିର୍ମାଣ ସମୟରେ ପ୍ରାୟ ଏକ ଡଜନ ଶ୍ରମିକ ବିଭିନ୍ନ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ। ଜଣେ ଇଞ୍ଜିନିୟରଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପ ସମାପ୍ତ କରିବାରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଥିଲା ଭୌଗୋଳିକ ପରିସ୍ଥିତି ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ସମସ୍ୟା।
ଶ୍ରମିକ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ସୁରକ୍ଷିତ ଆବାସିକ ସୁବିଧା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟସ୍ଥଳକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ଏକ ବହୁତ କଷ୍ଟକର କାର୍ଯ୍ୟ ଥିଲା। ଅନେକ ଥର ଶ୍ରମିକମାନେ ସୁରକ୍ଷାକୁ ଏକ ସମସ୍ୟା କରି କାମ ବନ୍ଦ କରିଥିଲେ। କଶ୍ମୀରରେ ହିଂସାତ୍ମକ ପ୍ରତିବାଦ ଏବଂ କରୋନା ସମୟରେ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର କାମ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥଗିତ ରହିଥିଲା।
ଉଧମପୁର ବନିହାଲ ମଧ୍ୟରେ ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟସ୍ଥଳକୁ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ରେଳ ଲାଇନ ସହିତ ଏକ ଆପ୍ରୋଚ୍ ରୋଡ୍ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା। ଶହଶହ କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବା ଆପ୍ରୋଚ୍ ରୋଡ୍ ନିର୍ମାଣ ହେବା ସହିତ, ଲୋକମାନେ ରେଳ ଏବଂ ସଡ଼କ ସୁବିଧାର ଲାଭ ପାଉଛନ୍ତି। ପ୍ରକଳ୍ପର ସମସ୍ତ ୩୬ଟି ମୁଖ୍ୟ ସୁଡଙ୍ଗ ମଧ୍ୟରୁ ୩୩ ନମ୍ବର ସୁଡଙ୍ଗରେ ନିରନ୍ତର ପାଣି ଲିକେଜ୍ ହେବା ଯୋଗୁଁ କାମଟି ସବୁଠାରୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜିଂ ଥିଲା।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଜାପାନୀ ବାବା ଭେଙ୍ଗାଙ୍କ କୋରୋନା ସଂପର୍କିତ ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ