ବାରାଣସୀ: ସଙ୍ଗୀତ, କଳା ଏବଂ ସାହିତ୍ୟର ସଙ୍ଗମସ୍ଥଳ, ବନାରସର ହୃଦୟର ସ୍ପନ୍ଦନରେ ସଙ୍ଗୀତ ଏବଂ ଶିରାରେ ସାହିତ୍ୟ ରହିଛି।  ବନାରସର ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ କାଶୀ ବିଦ୍ୟାପୀଠରେ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ସଙ୍ଗୀତ ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ଏବଂ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର ଖୋଲାଯାଇଛି। ଏହି କେନ୍ଦ୍ରରେ, ବିନା ଔଷଧରେ ସଙ୍ଗୀତ ଚିକିତ୍ସା ବ୍ୟବହାର କରି ଡିପ୍ରେସନ, ଚିନ୍ତା, ଅନିଦ୍ରା, ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ ଭଳି ମାନସିକ ଏବଂ ଶାରୀରିକ ସମସ୍ୟାର ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଉଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ମହାମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ମନ୍ତ୍ର ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥାରେ ହେଉଥିବା ରୋଗରୁ ମୁକ୍ତି ଦେବ।

ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ କାଶୀ ବିଦ୍ୟାପୀଠର ମନସ୍ତତ୍ତ୍ୱ ବିଭାଗରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସଙ୍ଗୀତ ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରୟୋଗଶାଳାରେ ଦୁଇ ପ୍ରକାରର କୋଠରୀ ତିଆରି କରାଯାଇଛି। ସକ୍ରିୟ ସଙ୍ଗୀତ କକ୍ଷ ଏବଂ ଗ୍ରହଣୀୟ ସଙ୍ଗୀତ କକ୍ଷ। ସକ୍ରିୟ ସଙ୍ଗୀତ କକ୍ଷରେ, ଲୋକମାନେ ନିଜେ ସଙ୍ଗୀତ ତିଆରି କରିବାର ଉପଭୋଗ କରନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ଗ୍ରହଣୀୟ ସଙ୍ଗୀତ କକ୍ଷରେ, କେବଳ ଶୁଣି ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇପାରିବ। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଲ୍ୟାବର ଲାଭ କେବଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଛାତ୍ର, ଶିକ୍ଷକ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ସଦସ୍ୟଙ୍କ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହାକୁ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଖୋଲିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଛି। ସଂଗୀତ ଚିକିତ୍ସା ପାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରତି ସେସନ୍ ପାଇଁ ୧୦୦ ଟଙ୍କା ଫି ଦେବାକୁ ପଡିବ।

ପାଣ୍ଡେପୁରସ୍ଥିତ ମାନସିକ ହସ୍ପିଟାଲରେ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇଥିବା ମାନସିକ ରୋଗୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସଂଗୀତ ଚିକିତ୍ସା ଦ୍ୱାରା ଚିକିତ୍ସା କରାଯିବ। ଏଥିପାଇଁ ହସ୍ପିଟାଲ ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବୁଝାମଣାପତ୍ର ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି। ମାନସିକ ହସ୍ପିଟାଲର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡକ୍ଟର ସିପି ମଲ୍ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଂଗୀତ ଚିକିତ୍ସା ଲ୍ୟାବର ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥିବା ଡକ୍ଟର ଦୁର୍ଗେଶ କୁମାର ଉପାଧ୍ୟାୟ ଏବଂ ତାଙ୍କର ପାଞ୍ଚ ଜଣ ଛାତ୍ର ମାନସିକ ରୋଗୀଙ୍କୁ ରାଗ ବଜାଇବେ। ଏହା ପରେ ସଂଗୀତ ଚିକିତ୍ସା କେତେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରାଯିବ।

କାଶୀ ବିଦ୍ୟାପୀଠରେ ସଂଗୀତ ଚିକିତ୍ସାରେ ଏକ ବର୍ଷିଆ ଡିପ୍ଲୋମା ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଏହି ବର୍ଷ ଏହି ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ୨୨ ଜଣ ପ୍ରବେଶ କରିଛନ୍ତି। ବିଏ, ଏମଏ ଛାତ୍ରଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଡାକ୍ତର ମଧ୍ୟ ଏହି ଡିପ୍ଲୋମା ପାଠ୍ୟକ୍ରମ କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ସଙ୍ଗୀତ ଚିକିତ୍ସା ଦେଇ କିପରି ଲୋକଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା କରିପାରିବେ ତାହା ଶିଖାଯାଏ। ଏଥିରେ ଅଧିକ ବ୍ୟବହାରିକ ଅଂଶ ରହିଛି।

କାଶୀ ବିଦ୍ୟାପୀଠର ମନସ୍ତତ୍ତ୍ବ ବିଭାଗର ସହଯୋଗୀ ପ୍ରଫେସର ଡକ୍ଟର ପ୍ରତିଭାଙ୍କୁ ମହାମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ମନ୍ତ୍ରର ପ୍ରଭାବରୁ ବୃଦ୍ଧଙ୍କ ରୋଗ ଉପରେ ଗବେଷଣା ପାଇଁ ଆଇସିଏସ୍‌ଏସ୍‌ଆରରୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ମିଳିଛି। ଏଥିରେ ବୃଦ୍ଧାଶ୍ରମରେ ରହୁଥିବା ୬୦ରୁ ୯୦ ବର୍ଷ ବୟସ୍କ ବୃଦ୍ଧାଶ୍ରମଗୁଡ଼ିକୁ ୪୦ ମିନିଟରେ ୧୦୮ ଥର ମହାମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରାଯିବ। ଏହା ପରେ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଭାଗର ସହାୟତାରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରାଯିବ।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର ଔଷଧ ଦୋକାନରେ ରିହାତି ବୋର୍ଡ ନିଷେଧ ଲାଗୁ