ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ‘ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର’ ପରେ ସ୍ୱଦେଶୀ ଆକାଶ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘୃଣ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ବିଫଳ କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା। ଏହି ପ୍ରଣାଳୀ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଶିରୋନାମା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା। ଏବେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ପି ରାମା ରାଓ, ଯିଏ ଆକାଶ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିକଶିତ କରିଥିବା ଦଳର ପ୍ରକଳ୍ପ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଥିଲେ, ଏହି ଅବିକଳ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିଷୟରେ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ ନିଜର ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି।

ସେ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିକାଶ ସମୟରେ ପ୍ରମୁଖ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଏବଂ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ଆକାଶ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର ସମୟରେ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ଡ୍ରୋନ୍ ଏବଂ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଆକ୍ରମଣକୁ ପଣ୍ଡ କରିଥିଲେ। ଏହି ସିଷ୍ଟମକୁ ତିଆରି କରିବାକୁ ୧୫ ବର୍ଷ ଲାଗିଥିଲା ଏବଂ ଏକ ହଜାର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏଥିରେ କାମ କରିଥିଲେ।

ରାମା ରାଓ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗତ ବେ ୮ ଏବଂ ୯ ମଇ ରାତିରେ ଆକାଶ, ଏସ୍‌-୪୦୦ ଟ୍ରାୟମ୍ଫ ଏବଂ ବାରାକ-୮ ଭଳି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସିଷ୍ଟମ ସହିତ ମିଶି ପାକିସ୍ତାନର ଆକ୍ରମଣକୁ ପଣ୍ଡ କରିଥିଲା। ରାମା ରାଓ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଗବେଷଣା ଏବଂ ବିକାଶ ପ୍ରୟୋଗଶାଳା ରେ ଜଣେ ଯୁବ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଥିବା ସମୟରେ ୧୯୮୩ ମସିହାରେ ଆକାଶ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର କଳ୍ପନା କରାଯାଇଥିଲା। ସେ ସେତେବେଳେ ପ୍ରୟୋଗଶାଳାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡକ୍ଟର ଏପିଜେ ଅବଦୁଲ କଲାମଙ୍କ ମାର୍ଗଦର୍ଶନରେ କାମ କରୁଥିଲେ।

ସେ କହିଛନ୍ତି, ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ନାମ ଆକାଶ ରଖାଯାଇଥିଲା। ମୁଁ ବହୁତ ଖୁସି ଯେ, ମୋତେ ପ୍ରକଳ୍ପ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ପଦବୀ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ମୁଁ ସେତେବେଳେ ଛୋଟ ଥିଲି ଏବଂ ଏତେ ବଡ଼ ଦାୟିତ୍ୱ ନେବାକୁ ଡରୁଥିଲି। ପ୍ରକଳ୍ପଟି ଆଶାଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ ନେଉଥିଲା। ୧୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ କାମ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ମୁଁ ଏହାକୁ ସମ୍ଭାଳି ପାରିବି କି ନାହିଁ ତାହା ନେଇ ଚିନ୍ତିତ ଥିଲି।

ଆକାଶ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିକାଶରେ ଅନେକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା। ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ ଯୁଦ୍ଧ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରେ ସଜ୍ଜିତ ଦ୍ରୁତ ଗତିଶୀଳ, ଚାଳିତ ବିମାନର ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର, ଏହାର ରାଡାର ସିଷ୍ଟମ ଏବଂ ଭୂମି ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସମନ୍ୱୟରେ କାମ କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା।

ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ଏକ ବହୁତ କଷ୍ଟକର କାମ ଥିଲା। ଏଥିପାଇଁ ୧୫ ବର୍ଷ ଲାଗିଥିଲା, ୧୦ ବର୍ଷ ଧରି ଆମେ ଗବେଷଣା ଏବଂ ବିକାଶ କରୁଥିଲୁ। ଗତ ତିନି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆମେ ପରୀକ୍ଷଣ କରିଥିଲୁ ଏବଂ ପରେ ଉଡ଼ାଣ ପରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀକୁ ଡକାଥିଲୁ। ସବୁକିଛି ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଥିଲା। ଆମେ ସମସ୍ତେ ବହୁତ ଛୋଟ ଥିଲୁ, ଆମ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ୩୦ ବର୍ଷ ତଳେ ଥିଲୁ।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଭୟରେ ଘରୁ ବାହାରକୁ ପଳାଇଲେ ଲୋକେ