ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗତ କିଛି ସପ୍ତାହ ଧରି ଷ୍ଟକ୍ ବଜାର ଯେଉଁଭଳି ଭାବରେ ନିରନ୍ତର ହ୍ରାସ ପାଉଥିଲା, ଗତ ସପ୍ତାହରେ ଏଥିରେ ସାମାନ୍ୟ ବ୍ରେକ ଲାଗିଛି । ପ୍ରାୟ ୬ ସପ୍ତାହ ପରେ, ଏପରି ଏକ ସପ୍ତାହ ଆସିଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଷ୍ଟକ୍ ବଜାର ସକାରାତ୍ମକ ଭାବରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଛି । ଗତ ସପ୍ତାହରେ ୧୫ ଅଗଷ୍ଟରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଲାଲକିଲ୍ଲାର ପ୍ରାଚୀରରୁ GST ସଂସ୍କାର ୨୦୨୫ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ସୂଚାଇ ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଦେଶରେ GSTର କେବଳ ଦୁଇଟି ସ୍ଲାବ୍ ରହିବ, ୫ ଏବଂ ୧୮ ପ୍ରତିଶତ। ଏହା ପରେ, ଆଲାସ୍କାରେ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଏବଂ ରୁଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ବୈଠକରେ କିଛି ସକାରାତ୍ମକ କଥା ବାହାରି ଆସିଥିଲା ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଠକ ମସ୍କୋରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ବୋଲି ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏହା ପ୍ରମାଣିତ କରେ ଯେ ଶାନ୍ତିର ଦ୍ୱାର ବନ୍ଦ ହୋଇନାହିଁ। ବିଶ୍ୱର ଏହି ତିନି ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟ ଭାରତ ସମେତ ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ ସେୟାର ବଜାରରେ ନୂତନ ଜୀବନ ସଞ୍ଚାର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ।
ଯଦି ଆମେ ଭାରତ ବିଷୟରେ କଥା ହେବା, ତେବେ ସେନସେକ୍ସରେ ୧,୧୦୦ ପଏଣ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି ଏବଂ ନିବେଶକମାନେ ମାତ୍ର ୩୫ ମିନିଟରେ ପ୍ରାୟ ୯ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରିଛନ୍ତି। ଏହି ତିନି ରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖ୍ୟଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ, ଅନ୍ୟ କିଛି ଜିନିଷ ମଧ୍ୟ ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରର ବୃଦ୍ଧିରେ ବଡ଼ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି। S&P ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ଭାରତର ରେଟିଂକୁ ସକାରାତ୍ମକ କରିଛି। ଯାହା ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଏସୀୟ ବଜାରରେ ମଧ୍ୟ ଭଲ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ଯାହାର ପ୍ରଭାବ ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ଅପରପକ୍ଷରେ, ଟଙ୍କାରେ ଭଲ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି। ଗତ ୫ଟି ବ୍ୟବସାୟିକ ଦିନରେ ଡଲାର ସୂଚକାଙ୍କ ୦.୬୨ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଏହି ସମସ୍ତ କାରଣ ଯୋଗୁଁ, ଷ୍ଟକ୍ ବଜାର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ନଜର ପକାନ୍ତୁ ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରରେ ବୃଦ୍ଧିର ମୁଖ୍ୟ କାରଣଗୁଡ଼ିକ…
ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରରେ ବଡ଼ ଉଠାଣ:
ସୋମବାର ଦିନ, ସେନସେକ୍ସ ୧,୧୦୦ ପଏଣ୍ଟରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ଏବଂ ନିଫ୍ଟି ୨୫,୦୦୦ ସ୍ତର ପାଖାପାଖି ରହିଥିଲା। ଆମେରିକା ଏବଂ ରୁଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୈଠକ ପରେ ରୁଷ ତୈଳ ଯୋଗାଣ ନେଇ ଚିନ୍ତା ହ୍ରାସ ପାଇବା ଏବଂ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବିତ GST ସଂସ୍କାର ବିଷୟରେ ପ୍ରସ୍ତାବ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ଯୋଗୁଁ ଏହି ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଛି। ସକାଳେ, BSE ସେନସେକ୍ସ ୧,୧୬୮.୧୧ ପଏଣ୍ଟ କିମ୍ବା ୧.୪୪ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୮୧,୭୬୫.୭୭ ପଏଣ୍ଟରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା। NSE ନିଫ୍ଟି ୩୯୦.୭ ପଏଣ୍ଟ କିମ୍ବା ୧.୫୮ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ସହିତ ୨୫,୦୨୨ ପଏଣ୍ଟରେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା। ସେନସେକ୍ସରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ, ମାରୁତିର ଷ୍ଟକ ୮ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ବଜାଜ ଫାଇନାନ୍ସ, ଅଲଟ୍ରାଟେକ୍ ସିମେଣ୍ଟ, ମହିନ୍ଦ୍ରା ଆଣ୍ଡ ମହିନ୍ଦ୍ରା, ଟ୍ରେଣ୍ଟ ଏବଂ ବଜାଜ ଫିନସର୍ଭ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଲାର୍ସନ ଆଣ୍ଡ ଟୁବ୍ରୋ, ସନ ଫାର୍ମା, ଏଚ୍ସିଏଲ୍ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଏବଂ ଇନଫୋସିସର ସେୟାର କ୍ଷତିରେ ଥିଲା। ଅଟୋମୋଟିଭ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକର ସେୟାର ଚାହିଦା ଦୃଢ଼ ରହିଥିଲା, ହିରୋ ମୋଟୋକର୍ପର ସେୟାର ପ୍ରାୟ ୯ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ବିଏସଇ ଅଟୋ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ୪.୫୭ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇ ୫୬,୪୦୪.୦୬ ରେ ପହଞ୍ଚିଛି।
ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରରେ ବୃଦ୍ଧିର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ:
ଶୁକ୍ରବାର ଦିନ ଆଲାସ୍କାରେ ରୁଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପରେ, ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ୟୁକ୍ରେନରେ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ଅପେକ୍ଷା ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି ପାଇଁ ନିଜର ପସନ୍ଦ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ମସ୍କୋ ମଧ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଛି। କିଭ ପାଇଁ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ପାଇଁ ଟ୍ରମ୍ପ ସୋମବାର ଦିନ ୟୁକ୍ରେନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭୋଲୋଡିମିର ଜେଲେନ୍ସକି ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ନେତାମାନଙ୍କୁ ଭେଟିବାର କାଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି, ଯଦିଓ ଠୋସ୍ ପ୍ରସ୍ତାବ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇନାହିଁ।
ଟ୍ରମ୍ପ-ପୁଟିନ୍ ଆଲୋଚନା ପରେ ରୁଷ ରପ୍ତାନି ଉପରେ ନୂତନ କଟକଣା ଲଗାଇବା ପାଇଁ ୱାଶିଂଟନ୍ ପଛକୁ ହଟିଯିବା ପରେ ତେଲ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଟ୍ରମ୍ପ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ଭଳି ଦେଶ ଯେଉଁମାନେ ରୁଷ ତେଲ କିଣିବା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରତିଶୋଧମୂଳକ ଶୁଳ୍କ ଲାଗୁ କରିବା ବିଷୟରେ ତାଙ୍କୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଚାର କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ, ଯଦିଓ ସେ "ଦୁଇ କିମ୍ବା ତିନି ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ" ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ପୁନର୍ବାର ଦେଖିପାରିବେ। ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ତୁରନ୍ତ ଯୋଗାଣ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେବାର ଭୟକୁ ହ୍ରାସ କରିଛି।
GST ସଂସ୍କାର ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି:
ଆମେରିକା ସହିତ ବାଣିଜ୍ୟ ବିବାଦ ମଧ୍ୟରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ବ୍ୟାପକ ଟିକସ ସଂସ୍କାର ଯୋଜନା ମଧ୍ୟ ସେୟାର ବଜାରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି। ରଏଟର୍ସ ଏକ ସରକାରୀ ସୂତ୍ରକୁ ଉଦ୍ଧୃତ କରି କହିଛି ଯେ ଭାରତ ଛୋଟ କାର ଉପରେ GST ୨୮ ପ୍ରତିଶତରୁ ୧୮ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଛି। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଦେଶର ସର୍ବବୃହତ କାର ନିର୍ମାତା ମାରୁତି ସୁଜୁକି ସମେତ ଯାନବାହାନ ନିର୍ମାତାଙ୍କ ବିକ୍ରୟ ବୃଦ୍ଧି କରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି
ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଛୋଟ ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲ କାର ଉପରେ GST ୧୮ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ସହିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଜୀବନ ବୀମା ପ୍ରିମିୟମକୁ ବର୍ତ୍ତମାନର ୧୮ ପ୍ରତିଶତରୁ ୫ ପ୍ରତିଶତ କିମ୍ବା ଶୂନ୍ୟକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବିଚାର କରୁଛନ୍ତି। ଯଦି ଏହି ସଂସ୍କାରଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଏ, ତେବେ ସେଗୁଡ଼ିକ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଦୀପାବଳି ସୁଦ୍ଧା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି, ଯାହା ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସପିଂ ଋତୁ।
S&P ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନକୁ ଅପଗ୍ରେଡ୍ କରେ:
ଗୁରୁବାର ଦିନ S&P ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ରେଟିଂସ୍ ଭାରତର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସାର୍ବଭୌମ କ୍ରେଡିଟ୍ ରେଟିଂକୁ "BBB-" ରୁ "BBB" କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି, ଏବଂ ଆଉଟଲୁକ୍କୁ ସ୍ଥିର ରଖିଛି, ଯାହା ୧୮ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ଉନ୍ନତି। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ୧୦ ବର୍ଷର ସରକାରୀ ବଣ୍ଡର ଲାଭକୁ ପ୍ରାୟ ୧୦ ବେସିସ୍ ପଏଣ୍ଟ ହ୍ରାସ କରି ୬.୪ ପ୍ରତିଶତ କରିଛି।
S&P କହିଛି ଯେ ଏହି ଗତି ବ୍ୟାପକ ଆର୍ଥିକ ନିଅଣ୍ଟ ସତ୍ତ୍ୱେ ସରକାରଙ୍କ ଋଣ ବୋଝକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି। ଏଜେନ୍ସି ଆକଳନ କରିଛି ଯେ ଭାରତର ଋଣ-ଜିଡିପି ଅନୁପାତ FY୨୫ ରେ ୮୩ ପ୍ରତିଶତରୁ FY୨୯ ସୁଦ୍ଧା ୭୮ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ ପାଇବ।
ଆଗାମୀ ତିନି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ବାର୍ଷିକ ୬.୮ ପ୍ରତିଶତ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାର ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। S&P କହିଛି ଯେ ଏହି ଗତି ବ୍ୟାପକ ଆର୍ଥିକ ନିଅଣ୍ଟ ସତ୍ତ୍ୱେ ସରକାରଙ୍କ ଋଣ ବୋଝକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛି। ଏଜେନ୍ସି ଆକଳନ କରିଛି ଯେ ଭାରତର ଋଣ-ଜିଡିପି ଅନୁପାତ FY୨୫ ରେ ୮୩ ପ୍ରତିଶତରୁ ୠଣ FY୨୯ ସୁଦ୍ଧା ୭୮ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ ପାଇବ।
ଟଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି:
ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟ ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରରେ ବୃଦ୍ଧିର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ଥିଲା। ଘରୋଇ ଷ୍ଟକ୍ ବଜାରରେ ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ଧାରା ମଧ୍ୟରେ, ସୋମବାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ବାଣିଜ୍ୟରେ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ତୁଳନାରେ ଟଙ୍କା ୨୦ ପଇସା ବୃଦ୍ଧ