ବିହାରରେ ଜାରି ରହିବ ଭୋଟର ଲିଷ୍ଟ ସଂଶୋଧନ । ସବୋର୍ଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟଳୟରୁ ନିର୍ବାଚନ କମିସନରଙ୍କୁ ମିଳିଲା ଗ୍ରୀନ ସିଗନାଲ । ଗୁରୁବାର ହୋଇଥିବା ଶୁଣାଣିରେ କୋର୍ଟ ଭୋଟର ସଂଶୋଧନ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇବାକୁ ମନା କରିଛନ୍ତି । କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି, ଲୋକତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଉଛି । ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ସାମ୍ବିଧାନିକ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ । ଆମେ ତାଙ୍କୁ ଏହା କରିବାରୁ ଅଟକାଇବୁ ନାହିଁ ।
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ବିରୋଧୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଝଟକା ହୋଇଛି । ତେବେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଶୁଣାଇବା ବେଳେ ନିର୍ବାଚନ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷଙ୍କ ଉପରେ ବର୍ଷିଛନ୍ତି । ପରିଚୟ ପାଇଁ ଆଧାର କାର୍ଡ, ରାସନ କାର୍ଡ ଓ ଭୋଟର ପ୍ରମାଣପତ୍ରକୁ ସାମିଲ କରିବାକୁ କୋର୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି । କୋର୍ଟଙ୍କ ଶୁଣାଣି ପରେ ଏବେ ବିହାରରେ ଭୋଟଦାତା ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଜାରି ରହିବ । ବିଚାରପତି ସୁଧାଂଶୁ ଧୂଲିୟା ଏବଂ ଜୟମାଲା ବାଗଚୀଙ୍କ ଖଣ୍ଡପିଠ ଆବେଦନର ଶୁଣାଣି କରିଥିଲେ । ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ତରଫରୁ ଗରିଷ୍ଠ ଆଇନଜୀବୀ ରାକେଶ ଦ୍ବିବେଦି ହାଜର ହୋଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ବରିଷ୍ଠ ଆଇନଜୀବୀ କେକେ ବେଣୁଗୋପାଳ ଏବଂ ମନିନ୍ଦର ସିଂ ମଧ୍ୟ ହାଜର ହୋଇଥିଲେ ।
ଗତ ମାସରେ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ବିହାରରେ ନିର୍ବାଚନୀ ତାଲିକା ସଂଶୋଧନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଜାରି କରିଥିଲେ। କମିଶନ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଗତ ୨୦ ବର୍ଷରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ନାଁ ବାଦ ଦିଆଯାଇଛି, ଯାହା ଦ୍ୱିତୀୟ ନାଁର ସମ୍ଭାବନାକୁ ବଢ଼ାଇଛି। ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ବିରୋଧୀ ଦଳ, ବିଶେଷ କରି କଂଗ୍ରେସ ଓ ଆରଜେଡି ପକ୍ଷରୁ ତୀବ୍ର ସମାଲୋଚନାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲା।
ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଓକିଲ ସଙ୍କରନାରାୟଣନ ଏହି ସଂଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନୈତିକ ଓ ବୈଷମ୍ୟମୂଳକ ବୋଲି ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି। ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ସେ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କର କ୍ଷମତାକୁ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପରିଚାଳନାର ପଦ୍ଧତିକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରୁଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି, “କମିଶନ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ୨୦୦୩ ପୂର୍ବରୁ ନାଗରିକତାର ଅନୁମାନ ଆପଣଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ୨୦୦୩ ପରେ, ଯଦିଓ ଆପଣ ପାଞ୍ଚଟି ନିର୍ବାଚନରେ ଭୋଟ ଦେଇଥାନ୍ତି, ତଥାପି ନାଗରିକତାର ଅନୁମାନ ଆପଣଙ୍କ ପକ୍ଷରେ ନାହିଁ।”
ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଆଧାର କାର୍ଡ ଓ ଭୋଟର ଆଇଡି କାର୍ଡକୁ ୧୧ଟି ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ତାଲିକାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନ କରାଯିବା ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବିବାଦର କାରଣ ହୋଇଛି। ଏହି ସଂଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବିହାରର ଆଗାମୀ ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଥିବାରୁ ଏହା ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପଡ଼ିଛି। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହି ମାମଲାରେ ଆଗାମୀ ଶୁଣାଣି ପାଇଁ ତାରିଖ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି । ଜୁଲାଇ ୨୮ ରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ମାମଲାର ଶୁଣାଣି କରିବେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ।
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଦାଖଲ ହୋଇଛି ୧୦ଟି ଆବେଦନ
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଏହି ମାମଲା ସମ୍ପର୍କରେ ୧୦ ରୁ ଅଧିକ ଆବେଦନ ଦାଖଲ ହୋଇଛି। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମୁଖ୍ୟ ଆବେଦନକାରୀ ହେଉଛି ଅଣ-ସରକାରୀ ସଂଗଠନ 'ଆସୋସିଏସନ୍ ଫର୍ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ରିଫର୍ମସ୍'। ଆରଜେଡି ସାଂସଦ ମନୋଜ ଝା ଏବଂ ତୃଣମୂଳ କଂଗ୍ରେସ ସାଂସଦ ମହୁଆ ମୋଇତ୍ରାଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ କଂଗ୍ରେସର କେସି ଭେଣୁଗୋପାଳ, ଶରଦ ପାୱାରଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଏନସିପି ଗୋଷ୍ଠୀର ସୁପ୍ରିୟା ସୁଲେ, ସିପିଆଇରୁ ଡି ରାଜା, ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିରୁ ହରିନ୍ଦର ସିଂହ ମଲିକ, ଶିବସେନା (ୟୁବିଟି)ରୁ ଅରବିନ୍ଦ ସାୱନ୍ତ, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ମୁକ୍ତି ମୋର୍ଚ୍ଚାରୁ ସରଫରାଜ ଅହମ୍ମଦ ଏବଂ ସିପିଆଇ (ଏମ୍ଏଲ୍)ର ଦୀପଙ୍କର ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ ମିଳିତ ଭାବରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଦ୍ୱାରସ୍ଥ ହୋଇଛନ୍ତି।