ଆଜି ଆଇନଗତ ଭାବରେ ମହିଳା ବା ନାରୀମାନେ ପୁରୁଷଙ୍କ ପରି ସମାନ ଅଧିକାର ପାଇଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଆଜିବି ମାନସିକ ସ୍ତରରେ ସମାଜରେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ଥିତିକୁ ନେଇ ଅସମାନତା ଦେଖାଯାଏ ଆଜି ବି ମହିଳାଙ୍କ ସ୍ଥାନ ପୁରୁଷଙ୍କ ତଳେ ବୋଲି କିଛି ଲୋକ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ପୁରୁଷଙ୍କ ତୁଳନାରେ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଏବେ ବି ଏକ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱାତ୍ମକ ମାନସିକତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସମାଜରେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ମହିଳାମାନେ ପୁରୁଷଙ୍କ ପରି ସମାନ ଅଧିକାର ଉପଭୋଗ କରିବାକୁ ବଞ୍ଚିତ ହେଉଥିବା ଦେଖାଯାଏ ।
ତଥାପି, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସମାନ ଅଧିକାର ଏବଂ ପ୍ରମୁଖ ସ୍ଥାନ ଦେବା ନେଇ ଉଦ୍ୟମ କରାଯାଉଛି। ଦେଶରେ ଲିଙ୍ଗଗତ ସମାନତା ଆଣିବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟସଭା ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଜଗଦୀପ ଧନଖର ନିକଟରେ ଚାରିଜଣ ମହିଳା ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ପାନେଲ୍ ପାଇଁ ମନୋନୀତ କରିଛନ୍ତି।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସମାନତା ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏବଂ ସମାଜରେ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ଥିତିକୁ ଦୃଢ କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟ ୨୬ ରେ ‘ମହିଳା ସମାନତା ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ଏହି ଦିନ ପାଳନ କରିବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଦେଶରେ ମହିଳାମାନଙ୍କର ଭୋଟ୍ ଦେବାର ଅଧିକାର ମଧ୍ୟ ନଥିଲା। ଦେଶରେ ‘ମହିଳା ସମାନତାର ଅଧିକାର’କୁ ନେଇ ପ୍ରଥମେ ସ୍ୱର ଉଠିଥିଲା ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ‘ମହିଳା ସମାନତା ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯିବାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କ'ଣ ରହିଛି ।
ପ୍ରତିବର୍ଷ ୨୬ ଅଗଷ୍ଟରେ ‘ମହିଳା ସମାନତା ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନକୁ ପାଳନ ୧୯୨୦ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ପ୍ରଥମେ ଆମେରିକାରେ ‘ମହିଳା ସମାନତା ଦିବସ’ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ମହିଳା ଅଧିକାର ପାଇଁ ଲଢେଇ ୧୮୫୩ ମସିହାରେ ଆମେରିକାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଦୀର୍ଘ ୫୦ ବର୍ଷ ଧରି ମହିଳାଙ୍କ ସମାନତା ଦାବିରେ ହୋଇଥିବା ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ୧୯୨୦ ମସିହାରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାର ମିଳିଲା। ସେବେଠାରୁ ଏହି ଦିନକୁ ‘ମହିଳା ସମାନତା ଦିବସ’ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯିବା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।
ସେତେବେଳେ ଆମେରିକାର ମହିଳାମାନଙ୍କର ଭୋଟ୍ ଦେବାର ଅଧିକାର ନଥିଲା। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବିବାହିତ ମହିଳାମାନଙ୍କର ସମ୍ପତ୍ତି ଉପରେ କୌଣସି ଅଧିକାର ମଧ୍ୟ ନଥିଲା। ସେମାନେ ଏହିସବୁ ଅଧିକାର ପାଇବା ନେଇ ଦାବି କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଅଧିକାର ଦାବି ନେଇ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ୨୬ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୨୦ରେ ଭୋଟ୍ ଦେବାର ଅଧିକାର ସହିତ ଶେଷ ହୋଇଥିଲା। ଭାରତର ମହିଳାମାନେ ଇଂରେଜ ଶାସନ ସମୟରୁ ହିଁ ଭୋଟ୍ ଦେବାର ଅଧିକାର ପାଇ ପାଇଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତୀୟ ମହିଳାଙ୍କୁ ସବୁ ଅଧିକ ମିଳିନଥିଲା । ପ୍ରଥମେ ଆମେରିକାରେ ଏବଂ ପରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ୨୬ ଅଗଷ୍ଟକୁ ‘ମହିଳା ସମାନତା ଦିବସ’ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା।
ତେବେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ‘ମହିଳା ସମାନତା ଦିବସ’ର ଥିମ୍ ରହିଛି 'ଆଲିଙ୍ଗନ ଗୁଣବତ୍ତା' ଅର୍ଥାତ୍ ସମାନତାକୁ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ଏହି ଥିମ୍ ଲିଙ୍ଗଗତ ସମାନତା ହାସଲ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଆଲୋକିତ କରେ, ଯାହା କେବଳ ଅର୍ଥନୈତିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ନାରୀ ମାନଙ୍କର ମୌଳିକ ମାନବିକ ଅଧିକାର ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଜରୁରୀ ଅଟେ ।