ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଘଟଣାସ୍ଥଳେ କେବଳ ଉପସ୍ଥିତିକୁ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ବେଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ସମ୍ପୃକ୍ତିର ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଏହା କୋର୍ଟ ପାଇଁ ଏକ ମାନଦଣ୍ଡ ସ୍ଥିର କରିଛି, ଯାହା ଅନୁଯାୟୀ ଏପରି ମାମଲାରେ ଜଣଙ୍କୁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବାରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରିଥାଏ।
୧୯୮୮ ମସିହାରେ ବିହାରର ଏକ ଗାଁରେ ହତ୍ୟା ଏବଂ ବେଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପାଇଁ ସମାବେଶ ପାଇଁ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ଭୋଗୁଥିବା ୧୨ ଜଣଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷରେ ଖଲାସ କରିବା ସମୟରେ ବିଚାରପତି ଜେ.ପି. ପାର୍ଦିୱାଲା ଏବଂ ଆର. ମହାଦେବନ ଏହି ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷଣ କରିଥିଲେ। ଖଣ୍ଡପୀଠ ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡ ସଂହିତାର ଧାରା ୧୪୯ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଦର୍ଶାଏ ଯେ ବେଆଇନ ସମାବେଶର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଦସ୍ୟ ଏକ ସାଧାରଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପାଇଁ କରାଯାଇଥିବା ଅପରାଧ ପାଇଁ ଦୋଷୀ।
ପୀଠ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ସମାବେଶ ଏକ ବେଆଇନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପାଇଁ ହୋଇଥିଲା ବୋଲି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କିମ୍ବା ପରୋକ୍ଷ ପରିସ୍ଥିତି ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ପବ୍ଲିକ ପ୍ରସିକ୍ୟୁସନକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାମଲାର ପରିସ୍ଥିତି ଆଧାରରେ ଅଦାଲତଗୁଡ଼ିକୁ ସାଧାରଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ଉଚିତ।
ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି, କେବଳ ଘଟଣାସ୍ଥଳେ ଉପସ୍ଥିତି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ବେଆଇନ ସମାବେଶର ସଦସ୍ୟ କରେ ନାହିଁ, ଯଦି ଏହା ପ୍ରମାଣିତ ନହୁଏ ଯେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କର ମଧ୍ୟ ସଭାରେ ଏକ ସାଧାରଣ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା। ଜଣେ କେବଳ ପ୍ରତକ୍ଷଦର୍ଶୀ ତାଙ୍କୁ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭୂମିକା ଦିଆ ନଯାଇ, ଆଇପିସି ଧାରା ୧୪୯ ର ପରିସର ମଧ୍ୟରେ ଆସିବ ନାହିଁ।
ପୀଠ ପକ୍ଷରୁ ରାୟ ଲେଖିଥିବା ବିଚାରପତି ପାରଡିୱାଲା କହିଛନ୍ତି ଯେ ନିର୍ଦ୍ଦୋଷ ପ୍ରତକ୍ଷଦର୍ଶୀ କିମ୍ବା ନିଷ୍କ୍ରିୟ ଲୋକଙ୍କୁ କେବଳ ସେମାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ଆଧାରରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ନ କରିବା ପାଇଁ କୋର୍ଟ ସତର୍କତା ସ୍ୱରୂପ ମାନଦଣ୍ଡ ସ୍ଥିର କରିଛନ୍ତି।
ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଂକ୍ଷେପରେ, ଯେତେବେଳେ ଏକ ସ୍ଥାନରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ଉପସ୍ଥିତ ଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ସମାନ ଅଭିଯୋଗର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଅନ୍ତି, ସେତେବେଳେ କୋର୍ଟମାନଙ୍କୁ ଅସ୍ପଷ୍ଟ କିମ୍ବା ସାଧାରଣ ପ୍ରମାଣ ଆଧାରରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବାରେ ବହୁତ ସତର୍କ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ସଂଘୀୟ ବିଦ୍ରୋହ ବିରୋଧୀ ଆଇନ ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଧମକ