ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ନିର୍ମାଣ ହେବ ମର‌୍ୟ୍ୟାଦା ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରତିମା  । ଏହି ପ୍ରତିମା ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ପାଖାପାଖି ୨୮.୨୮୪ ହେକ୍ଟର ଭୂମି ଅଧିଗ୍ରହଣ କରାଯିବ । ଅଯୋଧ୍ୟାର ଡିଏମ ଅନୁଜ୍ ଝା ଜମି ଚିହ୍ନଟ କରି ଏ ନେଇ ପର‌୍ୟ୍ୟଟନ ବିଭାଗକୁ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ପଠାଇଚନ୍ତି । 

ଅଯୋଧ୍ୟାର ସରୟୁ ନଦୀ ନିକଟରେ ଭଗବାନ ରାମଙ୍କର ପାଖାପାଖି ୨୨୧ ମିଟର ଉଚ୍ଚ ପ୍ରତିମା ତିଆରି ହେବାର ଅଛି । ଏହି ପ୍ରତିମା ନିକଟରେ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଗ୍ୟାଲେରୀ ଏବଂ ଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଆସିବାକୁଥିବା ପର‌୍ୟ୍ୟଟକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅନେକ ସୁବିଧା ବିକଶିତ କରାଯିବ । ଏଥିପାଇଁ ୨୮.୨୮୪ ହେକ୍ଟର ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି ।

ସର୍କିଲା ରେଟ୍ ହିସାବରେ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ଜମିର ମୂଲ୍ୟ ୩୮ କୋଟି ୬ ଲକ୍ଷ ୧୧ ହଜାର ୨୧୨ ଟଙ୍କା ଆକଳନ କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ରାମୀଣ କ୍ଷେତ୍ରର ଜମିର କ୍ଷତିପୂରଣ ବାବଦକୁ ସର୍କିଲା ରେଟ୍‌ର ଚାରି ଗୁଣ ଓ ସହର କ୍ଷେତ୍ରର ଜମିର କ୍ଷତିପୂରଣ ସର୍କିଲା ରେଟ୍‌ରୁ ଦୁଇଗୁଣ ଅଧିକ ଦେବାକୁ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।

ପର‌୍ୟ୍ୟଟନ ବିଭାଗର ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ଅନୁମାନ ଅନୁଯାୟୀ ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ ପାଇଁ ପାଖାପାଖି ୮୦ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ । ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପରେ ସରକାରଙ୍କ ଅନୁମତୀ କ୍ରମେ ପୂର୍ବ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଧିଗ୍ରହଣ କାର‌୍ୟ୍ୟ ଆଗକୁ ବଢାଯିବ । ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ସରକାର ପୂର୍ବରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଦେଇଛନ୍ତି କି ଜମି ମାଲିକଙ୍କ ସହମତି ସହିତ ସେମାନଙ୍କର ଭୂମି ଅଧିଗ୍ରହଣ କରାଯିବ । 

ଭଗବାନ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତୀ ୧୫୧ ମିଟର ଉଚ୍ଚ ହେବ । ୫୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚର ପେଡଷ୍ଚଲ ଏବଂ ୨୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚର ଚତ୍ର ପରେ ମୂର୍ତ୍ତୀର ମୋଟ୍ ଉଚ୍ଚତା ୨୨୧ ମିଟର ହୋଇଯିବ । ୫୦ ମିଟର ଉଚ୍ଚର ପେଡଷ୍ଚଲ ମଧ୍ୟରେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ମ୍ୟୁଜିୟମ ମଧ୍ୟ ତିଆରି କରାଯିବ । ଏହି ମ୍ୟୁଜିୟମରେ ଅଯୋଧ୍ୟାର ଇତିହାସ ଉପରେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ସୂଚନା ମିଳିବ ।

ଆଜି ହେଉଛି ମହାବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ବା ଓଡ଼ିଆମାନଙ୍କର ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତି  । ଏହି ଦିନକୁ ଓଡ଼ିଆ ନବ ବର୍ଷ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଏ । ବୈଶାଖ ମାସ ପ୍ରଥମ ଦିନରୁ ଓଡ଼ିଶାର ନବ ବର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ଏହି ଦିନଠାରୁ ବସନ୍ତ ଋତୁର ଶେଷ ଓ ଗ୍ରୀଷ୍ମର ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ । ମହାବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନରେ ବିଭିନ୍ନ ଦେବଦେବୀ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କରେ ଛତୁ ଓ ପଣା ଭୋଗର ବିଧି ରହିଛି ।

ଓଡ଼ିଆ ପଞ୍ଜିକାର ଗଣନା ଅନୁସାରେ ମହାବିଷୁବ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ହିଁ ବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ । ବର୍ଷାରମ୍ଭ ହେଉଥିବାରୁ ଓଡ଼ିଆ ପରିବାରରେ ଦେବଦେବୀଙ୍କଠାରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପୂଜା, ଭୋଗ, ହୋମ ଆଦି କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ସମୟରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବା ଗରମ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଥାଏ । ଦେହର ଅତ୍ୟଧିକ ତାପ ଶକ୍ତି ସମ ଅବସ୍ଥାକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ପଣା ପାନର ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଅଛି । ଆଜି ବିଭିନ୍ନ ଦେବଦେବୀ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କରେ ଛତୁ ଓ ପଣା ଭୋଗର ବିଧି ରହିଛି । ଛତୁଆ, ବେଲ, ଦହି, ଗୁଡ଼, କଦଳୀ, ନଡିଆ, ଗୋଲ ମରିଚ ଓ କଞ୍ଚା ଆମ୍ବ କଷି ମିଶ୍ରଣରେ ପଣା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥାଏ । ତେଣୁ ଏହି ଦିନକୁ ପଣାସଂକ୍ରାନ୍ତି ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ଏହା ସହିତ ବୃକ୍ଷମୁଳରେ ଜଳଦାନର ପ୍ରଥା ଆମ ସମାଜରେ ପ୍ରଚଳିତ । ସେଥିପାଇଁ ବୃନ୍ଦବତୀରେ ପୂଜା ପାଉଥିବା ତୁଳସୀ ବୃକ୍ଷ ଉପରେ ଛାମୁଡ଼ିଆ କରି ଘଡ଼ିରେ ଜଳ ରଖି ତାର ନିମ୍ନ ଅଂଶରେ ସରୁ କଣାକରି ସୂକ୍ଷ୍ମ ଧାରରେ ଜଳଦାନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ସଂକ୍ରାନ୍ତି ପରଠାରୁ ବୃକ୍ଷଜଗତ ଏବଂ ଜୀବଜଗତକୁ ଜଳ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଥିବାରୁ ଏହି ସଂକ୍ରାନ୍ତିର ଅନ୍ୟ ନାମ ଜଳସଂକ୍ରାନ୍ତି ବୋଲି କହିଥାନ୍ତି ।

ଏହି ସଂକ୍ରାନ୍ତି ପରଠାରୁ ବାୟୁର ଗତି ମଧ୍ୟ ପ୍ରଖର ହୁଏ । ଉଭୟ ଅଗ୍ନି ଓ ବାୟୁଙ୍କ ପ୍ରକୋପରୁ ରକ୍ଷାପାଇବା ପାଇଁ ଏହି ସମୟରେ ହନୁମାନ ଜୟନ୍ତି ପାଳନ କରାଯାଏ । ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହି ଦିନକୁ ଚଡ଼କପର୍ବ ନାମରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହି ଦିନ ପବିତ୍ର ଝାମୁ ବ୍ରତର ଉଦ୍‌ଯାପନ କରାଯାଏ । ଯେଉଁମାନେ ଏହି ବ୍ରତ ପାଳନ କରନ୍ତି ତାଙ୍କୁ ପାଟୁଆ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ବ୍ରତ ଉଦ୍‌ଯାପନ ଦିନ ବ୍ରତଧାରୀ କଣ୍ଟା ବା ଜଳନ୍ତା ଅଗ୍ନିରେ ଚାଲନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାର ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ବ୍ରତ ଉପଲକ୍ଷେ ଯାତ୍ରା ହୁଏ ଏହାକୁ ଝାମୁ ବା ପାଟୁଆ ଯାତ୍ରା କହନ୍ତି । ବ୍ରତଧାରୀମାନେ ସମାଜକୁ କଠୋର ତାପ ସହ୍ୟ କରିବାର ଶକ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି ।

ପୁରୀ ରଥଯାତ୍ରା ପାଇଁ କରତ କଳରେ କାଠ ଚିରଟ ଅନୁକୂଳ କରାଯାଇଛି ।

ଆଷାଢ ମାସ ଶୁକ୍ଲପକ୍ଷ ଦ୍ୱିତୀୟାରୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ରଥଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ । ତେଣୁ ପୁରୀ ରଥଯାତ୍ରା ପାଇଁ ଆଜି କଟକ ଖପୁରିଆସ୍ଥିତ କରତ କଳରେ କାଠ ଚିରଟ ଅନୁକୂଳ ହୋଇଛି । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରୁ ଆସିବା ପରେ ବରିଷ୍ଠ କର୍ମକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତିରେ ଏହି ରଥକାଠ ଚିରଟ ଅନୁକୂଳ କରାଯାଇଛି ।

ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପୁରୁଷୋତମ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କ ପ୍ରାକଟ୍ୟ ଦିବସ ରାମ ନବମୀରେ ରାମରାଜ୍ୟ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ସମୀଚିନ ହେବ ।

ଶୁକ୍ରାଚାର୍ଯ୍ୟ ତାଙ୍କର ନୀତିସାରରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଶ୍ରୀରାମଙ୍କ ଭଳି ନୀତିବାନ ରାଜା ଏହି  ପୃଥିବୀରେ କେହି ଜନ୍ମ ହୋଇ ନାହାନ୍ତି ନା ଆଉ କେହେ ଜନ୍ମ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ।

 ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ  ‘ନ  ରାମଦୃଶୋ ରାଜା ପୃଥିବ୍ୟାଂ ନୀତିମାନଭୁତ୍ ’ (ଶୁକ୍ର ୫/୫୭)

 ରାମ ରାଜ୍ୟର  ବର୍ଣନା କରି ଗୋସ୍ୱାମୀ ତୁଳସୀଦାସ ଉତରକାଣ୍ଡରେ ଲେଖିଛନ୍ତି

“ରାମରାଜ ବୈଠେ ତ୍ରିଲୋକା । ହରଷିତ ଭୟ ଗୟେ ସବ ସୋକା ।

ବୟରୁ ନ କର କାହୁ ସନ କୋଇ । ରାମ ପ୍ରତାପ ବିଷମତା ଖୋଇ । ”

ଅର୍ଥାତ ଶ୍ରୀରାମ ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ନିଜ ରାଜ୍ୟରେ ରାଜା ଭାବେ ଅଭିଷିକ୍ତ ହେବା ପରେ ତିନି ଲୋକ ହର୍ଷିତ ହୋଇଗଲେ  ଓ ସେମାନଙ୍କର ସମସ୍ତ ଶୋକ ଦୂର ହୋଇ ଗଲା । ଏବେ କେହି କାହା ସହିତ ଶତ୍ରୁତା କରେ ନାହିଁ । ଶ୍ରୀରାମଙ୍କର ପ୍ରତାପରେ ସମସ୍ତଙ୍କର ବିଷମତା (ଭେଦଭାବ) ଶେଷ ହୋଇ ଗଲ।। 

ଗୋସ୍ୱାମୀ ତୁଳସୀ ଦାସ ଆହୁରି କହନ୍ତି –

“ବରନାଶ୍ରମ ନିଜ- ନିଜ ଧରମ ନିରତ ବେଦ ପଥ ଲୋକ ।

ଚଲହିଁ ସଦା ପାବହି ସୁଖହି ନହି ଭୟ ଶୋକ ନ ରୋଗ । ”

ଅର୍ଥାତ ରାମରାଜ୍ୟରେ ସମସ୍ତେ ନିଜ ନିଜର  ବର୍ଣ ଏବଂ ଆଶ୍ରମ ଅନୁକୂଳ ଧର୍ମରେ ତତ୍ପର ହୋଇ ସର୍ବଦା ବେଦ ମାର୍ଗରେ ଚାଲନ୍ତି ଓ ସୁଖ ପାଆନ୍ତି । ତାଙ୍କୁ ଏବେ କୌଣସି କଥାର ଭୟ ନାହିଁ, ଶୋକ ନାହିଁ ବା କୌଣସି ରୋଗ ନାହିଁ ।

ଗୋସ୍ୱାମୀ ତୁଳସୀଦାସ  ଆହୁରି କହନ୍ତି ଯେ 

“ଦୈହିକ ଦୈବିକ ଭୌତିକ ତାପା । ରାମ ରାଜ ନହି କାହୁ ହି ବ୍ୟାପା ।

ସବ ନର କରହି ପରସ୍ପର ପ୍ରୀତି । ଚଲହି ସ୍ୱଧର୍ମ ନିରତ କ୍ଷୁତି ନୀତି । ”

ଅର୍ଥାତ ରାମରାଜ୍ୟରେ ଦୈହିକ, ଦୈବିକ ଓ ଭୌତିକ ତାପ କାହାକୁ ବ୍ୟାପେ ନାହିଁ ।  ସମସ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ପରସ୍ପରକୁ ପ୍ରେମ କରନ୍ତି ଓ ବେଦରେ କୁହା ଯାଇଥିବା ନୀତି (ମର୍ଯ୍ୟାଦା)ରେ ତତ୍ପର ରହି ନିଜ ନିଜ ଧର୍ମ ପାଳନ କରନ୍ତି ।

ରାମ ରାଜ୍ୟରେ ଧର୍ମ ନିଜର ଚାରୋଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ( ସତ୍ୟ, ଶୌଚ, ଦୟା, ଦାନ )ରେ ଜଗତ ପରିପୂର୍ଣ । ସ୍ୱପ୍ନରେ ମଧ୍ୟ କେଉଁଠି ହେଲେ ପାପ ନାହିାଁ  ପୁରୁଷ ଓ ସ୍ତ୍ରୀ ସମସ୍ତେ  ରାମ ଭକ୍ତି ପରାୟଣ ଅଟନ୍ତି  ଓ ସମସ୍ତେ ପରମଗତି (ମୋକ୍ଷ)ର  ଅଧିକାରୀ ଅଟନ୍ତି ।  ଛୋଟ ବୟସରେ କାହାର ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ ନାହିଁ , କାହାକୁ କଷ୍ଟ ହୁଏ ନାହିଁ । ନ କେହି ଦରିଦ୍ର ଅଛନ୍ତି ନ କେହି ଦୁଃଖୀ, ନା କେହି ଦୀନ, ନା କେହି ମୁର୍ଖ ଅଛନ୍ତି ।  ରାମରାଜ୍ୟରେ ସମସ୍ତେ ଦମ୍ଭ ମୁକ୍ତ, ସମସ୍ତେ ଧର୍ମ ପରାୟଣ ଓ ସମସ୍ତେ ପୁଣ୍ୟାତ୍ମା ଅଛନ୍ତି । ପୁରୁଷ ଓ ସ୍ତ୍ରୀ  ସମସ୍ତେ ଚତୁର ଓ ଗୁଣବାନ ଅଛନ୍ତି । ସବୁ ଗୁଣକୁ ଆଦର କରିଥାନ୍ତି । ସମସ୍ତେ କୃତଜ୍ଞ ଅଛନ୍ତି ଓ କପଟତା କାହା ମଧ୍ୟରେ ନାହିଁ ।

ରାମରାଜ୍ୟରେ ଦଣ୍ଡ କେବଳ ସନ୍ୟାସୀଙ୍କ ହାତରେ ଅଛି । କେହି ଶତ୍ରୁ ନାହାନ୍ତି । କେହି ଅପରାଧ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ତେଣୁ କାହାକୁ ଦଣ୍ଡ ଦିଆ ଯିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ । ଦଣ୍ଡ ଶବ୍ଦ କେବଳ ସନ୍ୟାସୀ ମାନଙ୍କର ହାତରେ ରହୁଥିବା ଦଣ୍ଡ ପାଇଁ ରହି ଯାଇଛି ।

ଆଜି ମହାପ୍ରଭୁ ଲିଙ୍ଗରାଜଙ୍କ ରୁକୁଣା ରଥଯାତ୍ରା । ଗତକାଲି ରାତିରେ ମରିଚିକୁଣ୍ଡ ପାଣି ଆସିବା ପରେ ଲିଙ୍ଗରାଜଙ୍କ ରଥ ଅନୁକୂଳ ହୋଇଛି । ଆଜି ଭୋରରୁ ମଙ୍ଗଳ ଆଳତି, ଅବକାଶ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନୀତି ହୋଇଥିଲା। ଅପରାହ୍ନ ୪ଟାରେ ରଥଟଣା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରହିଛି। ଏବର୍ଷ ଅଶୋକାଷ୍ଟମୀ ପାଇଁ ୨୦ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ବ୍ୟୟ ବରାଦ ହୋଇଛି । ଲକ୍ଷାଧିକ ଭକ୍ତଙ୍କ ସମାଗମକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ମନ୍ଦିର ଓ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ବ୍ୟାପକ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି ।

ଲିଙ୍ଗରାଜ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଚଳନ୍ତିପ୍ରତିମା ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରଙ୍କୁ ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ଅଷ୍ଟମୀ ଦିନ ଗୋଟିଏ ରଥରେ ରାମେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରକୁ ନିଆଯାଇ ପାଞ୍ଚଦିନ ସେଠାରେ ଅବସ୍ଥାପିତ କରି ପୁଣି ବଡ଼ଦେଉଳକୁ ବାହୁଡ଼ାଇ ଅଣାଯାଏ । ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଲିଙ୍ଗରାଜଙ୍କ ରାମେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରକୁ ଗମନ ଅବସରରେ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଥାନ୍ତି । ଲିଙ୍ଗରାଜ ମନ୍ଦିର ଠାରୁ ରାମେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରଥକୁ ଟଣାଯାଏ । ରାମଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ କଥାକୁ ରଖି ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅଶୋକାଷ୍ଟମୀ ତିଥିରେ ଦୋଳଗୋବିନ୍ଦ ଓ ରୁକୁଣାଙ୍କୁ ଧରି ଲିଙ୍ଗରାଜ ମହାପ୍ରଭୁ ରାମେଶ୍ୱର (ମାଉସୀ ମା' ମନ୍ଦିର ) ମନ୍ଦିରକୁ ଯାତ୍ରା କରିଥାନ୍ତି । ଏହି ରଥଟିର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି ରଥଟି ଅଣଲେଉଟା । ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ରଥଟି ରାମେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇଥାଏ ଠିକ୍ ସେହିଭଳି ପୁନର୍ବାର ପଛକୁ ଫେରିଥାଏ ।

ଆଜି ହେଉଛି ପବିତ୍ର ରାମ ନବମୀ । ଏହି ଦିନ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପୁରୁଷ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଚୈତ୍ର ମାସ ନବମୀରେ ଦଶରଥଙ୍କ ପ୍ରଥମ ରାଣୀ କୌଶଲ୍ୟାଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହୋଇଥିଲେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ । ସେଥିପାଇଁ ଆଜିର ଦିନକୁ ରାମ ନବମୀ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ‘ରାମାୟଣ’ରେ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କ ଜନ୍ମ ଲୀଳା ସମ୍ପର୍କରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଅଛି । ରାମଙ୍କୁ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ସପ୍ତମ ଅବତାର ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ରାମ ନବମୀ ପାଇଁ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ଅଯୋଧ୍ୟାଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସବୁ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ।

ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ରାମ ମନ୍ଦିରରେ ସକାଳୁ ସକାଳୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁଙ୍କ ଭିଡ଼ ଲାଗିଛି । ହଜାର ହଜାର ଭକ୍ତଙ୍କ ସମାଗମକୁ ନଜରରେ ରଖି ରାମ ମନ୍ଦିରରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ପ୍ରବଳ ଖରା ଯୋଗୁଁ ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପାନୀୟ ଜଳର ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ଏହା ସହିତ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ କଡ଼ାକଡ଼ି କରାଯାଇଛି ।

ସେହିପରି ପୁରୀ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କଙ୍କ ଜନ୍ମନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ୱୟଂ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମାତା ରୂପରେ ବିଳମ୍ବିତ ରାତ୍ରରେ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କୁ ଜନ୍ମଦେବେ, ତେଣୁ ପ୍ରସବ ବେଦନାକୁ ଲାଘବ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଅଷ୍ଟମୀ ଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟାଧୂପ ପରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଯେଉଡ଼ ଭୋଗ କରାଯିବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଗର୍ଭଉଦକ ଦିଆଯାଏ । ନବମୀ ଦିନ ଠାକୁରମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଧୂପ ନୀତି ଶେଷ ହେବା ପରେ ଜନ୍ମନୀତି ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ । ୨ଜଣ ମହାଜନ ସେବକ ଦଶରଥ ଓ କୌଶଲ୍ୟା ହୋଇ ଜନ୍ମବିଧି ପାଳନ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଗୁପ୍ତନୀତିକୁ କେହି ଯେପରି ଦେଖି ନ ପାରିବେ ସେଥିଲାଗି ଗର୍ଭଗୃହରେ ଥିବା ଜୟବିଜୟ ଦ୍ୱାରକୁ ବନ୍ଦକରାଯାଇଥାଏ । ଶ୍ରୀରାମ ଜନ୍ମ ହେବା ପରେ କର୍ପୁର ଆଳତି ବନ୍ଦାପନା ହୋଇ ମହାସୁଆର ଗଣ୍ଡୁସ ମସଲା, କ୍ଷୀର ମଣୋହୀ କରାଯାଏ । ଏହା ପରେ ପଣ୍ଡା ଶୀତଳଭୋଗ କରାଇବା ସହ ମହାସୁଆର ଜୟବିଜୟ ଦ୍ୱାରଠାରେ ଚରୁଭାତ ମଣୋହୀ କରାଇଥାନ୍ତି ।

ଆଜିଠାରୁ ବ୍ରହ୍ମପୁରର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ମା’ ବୁଢ଼ୀ ଠାକୁରାଣୀ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି । ମା’ ବୁଢ଼ୀ ଠାକୁରାଣୀ ଦୀର୍ଘ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ବାପ ଘରକୁ ଯିବେ । ବାପା ଦେଶୀ ବେହେରା ଆଜି ଦିନ ସମୟରେ ଆସି ଝିଅକୁ ନେବାକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଆସିବେ । ପ୍ରଥମେ ବାପଘର ଲୋକ ସମୟ ଜଣାଇବେ । ଏହା ପରେ ମଧ୍ୟ ରାତ୍ରରେ ମା’ଙ୍କ ଘଟ ଓ ଆଜ୍ଞାମାଳ ଧରି ବାପା ଘର ଗାଁକୁ ଆସିବେ । 

ମା’ ଯିବା ବାପ ଘରକୁ ଯିବାବେଳେ ବାଜା ବଜାଇ ଓ ବାଟରେ ଖିରୀ ପିଠା ଖୁଆଇ ସ୍ୱାଗତ କରିବେ । ଏହା ପରେ ମା’ ଦେଶୀ ବେହେରାଙ୍କ ଅସ୍ଥାୟୀ ମଣ୍ଡପରେ ରହିବେ । ସେଠାରେ ପୂଜାର୍ଚ୍ଚନା  କରାଯିବ । ମା’ଙ୍କ ମସ୍ତକରୁ ଦେଶୀ ବେହେରାଙ୍କ ହାତରେ ଫୁଲ ଖସିବ । ଏହା ପରେ ରାଜା ମା’ଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କରିବେ ଓ ପରେ ମା’ ଘର ଘର ବୁଲିବେ । ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ପୁଣି ମା’ ମନ୍ଦିରକୁ ଫେରିଆସିବେ । ଯାତ୍ରା ଏକ ମାସ ଧରି ଧରି ଚାଲିବ । 

ଏହି ଯାତ୍ରା ଦୀର୍ଘ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ଆସିଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ବ୍ରହ୍ମପୁର ବାସିନ୍ଦା ବେଶ୍‌ ଉତ୍ସାହିତ ଅଛନ୍ତି । ଯାତ୍ରାବେଳେ ଝିଅମାନଙ୍କ ଭୂମିକା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଥାଏ । ସମସ୍ତେ ବିବାହିତ ଝିଅଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାଆନ୍ତି ବାପ ଘରକୁ ଆସିବାକୁ । ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଶେଷ ହୋଇଛି । ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପାନୀୟ ଜଳର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । 

ପାକିସ୍ତାନର ଲାହୋର ଠାରୁ ୨୮୦ କିଲୋମିଟର ଦୂର ପାହାଡ ଉପରେ ଶିବଙ୍କର ଏକ କଟାସରାଜ ମନ୍ଦିର ରହିଛି ।  କିନ୍ତୁ ଆଜି ମହାଶିବରାତ୍ରୀରେ ଭାରତର କୌଣସୀ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ସେଠାକୁ ଯାଇନାହାଁନ୍ତି । ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଏହି ମନ୍ଦିର ୧୦୦୦ ବର୍ଷ ପୁରୁଣା । 

କଟାସରାଜ ମନ୍ଦିର ପାକିସ୍ତାନର ଚକବାକ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏସବୁ ହେବାର କାରଣ ପୁଲୱାମା ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ମାନେ ସେହି ମନ୍ଦିର ଯାଇନାହାନ୍ତି । ଏହା ପୂର୍ବରୁ ଏପରି ୧୯୯୯ ମସିହା କାରଗିଲ ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ୨୦୦୮ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ମୁମ୍ବାଇ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ହୋଇଥିଲା ।

୧୦୦୦ ବର୍ଷର ପୁରୁଣା ଶିବ ମନ୍ଦିରକୁ ଶିବରାତ୍ରୀ ପାଇଁ ସଫା କରାଯାଇଥିଲା । ପବିତ୍ର ସରୋବରକୁ ମଧ୍ୟ ସଫା କରାଯାଇଛି । ଏହା ପାଖରେ ଥିବା ସିମେଣ୍ଟ ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରିରୁ ପାଣି ଆସି ଏଥିରେ ମିଶୁଛି ସେଥିପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହାକୁ ଠିକ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି  । ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରି ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ୧୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ଜୋରିମାନା ଲଗାଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଏହା ସହ ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରିକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ହଟାଇ ଏହାର ବିକଳ୍ପ ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ୩୬ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ କଟାସରାଜ ମନ୍ଦିର ଯିବା  ପାଇଁ ଭାରତରୁ ୧୪୧ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଆସୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ପୁଲୱାମା ଆକ୍ରମଣ ପରେ ସେଠାକୁ ଯିବା ପାଇଁ କୌଣସୀ ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ରାଜି ନାହାଁନ୍ତି । 

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଏକ ବଡ ପର୍ବ ମହାଶିବରାତ୍ରୀ । ଏହି ପର୍ବ ଫାଲଗୁନ ମାସ କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ଚତୁଦର୍ଶୀ ରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।  ଏହି ଦିନ ମହାଦେବଙ୍କର ଉପାସନା କଲେ ସମସ୍ତ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଦିନର ବ୍ରତ, ଉପବାସ ,ମନ୍ତ୍ର ଜପର ବିଶେଷ ମହତ୍ୱ ରହିଥାଏ ।

ଏହି ଦିନ ଏକ ଦୁର୍ଲଭ ସଂଯୋଗ ଘଟିଛି, ଯାହା ପାଇଁ ଆଜିର ଦିନର ସହତ୍ୱ ବଢିଯାଇଛି । ଏହି ପର୍ବ ସୋମବାର ପଡିବା ଏକ ବଡ ସଂଯୋଗ ଅଟେ । ଏହି ବର୍ଷ ଶିବରାତ୍ରୀ କ୍ଷବଣା ନକ୍ଷତ୍ରରେ ପଡୁଛି । କ୍ଷବଣାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଚନ୍ଦ୍ରମା । କ୍ଷବଣା ନକ୍ଷତ୍ର ଏବଂ ସୋମବାର ଏକା ସାଥୀରେ ପଡୁଥିବାର ୁ ମହାଶିବରାତ୍ରୀରେ ଶୁଭ ସଂଯୋଗ ରହିଛି ।

ମହାଶିବରାତ୍ରୀରେ କିପରି କରିବେ ରୁଦ୍ରାଭିଷେକ

-କ୍ଷୀରରେ ରୁଦ୍ରାଭିଷେକ କରିବା ଦ୍ୱାରା ମନୋସ୍ଲମନା ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ ।

-ଯେଉଁମାନେ ରୋଗରେ ପୀଡିତ ଅଛନ୍ତି ସେମାନେ କୁଶ ଏବଂ ଗଙ୍ଗାଜଳରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କର ରୁଦ୍ରାଭିଷେକ କରନ୍ତୁ ।

-ଧନ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ଦେଶୀ ଘିଅରେ ରୁଦ୍ରାଭିଷେକ କରନ୍ତୁ ।

-ଏହି ଦିନ ମହା ମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ମନ୍ତ୍ର ଜପ କଲେ ଦୀର୍ଘାୟୁ ହୋଇଥାନ୍ତି ।

ଉପାୟ ୧- 

ଶିବରାତ୍ରୀ ଦିନ ମନ୍ଦିରରେ ଦୀପ ଜଳାନ୍ତୁ । ଶିବ ପୁରାଣ ଅନୁସାରେ ପୂର୍ବ ଜନ୍ମରେ କୁବେର ରାତିରେ ଶିବଲିଙ୍ଗ ପାଖରେ ଦୀପ ଲଗାଇଥିଲେ । ଏହି କାରଣରୁ ଆଗ ଜନ୍ମରେ ସେ ଦେବତା ହୋଇ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ।

ଉପାୟ ୨-

ଜଳରେ କେଶର ମିଶାଇ ଏହି ଜଳକୁ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ଚଢାନ୍ତୁ । ଏହି ଉପାୟ କଲେ ବୈବାହିକ ଜୀବନ ସୁଖମୟ ହୋଇଥାଏ ।

ଉପାୟ ୩-

ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ଦୁବ ଚଢାନ୍ତୁ । ଶିବ ଏବଂ ଗଣେଶଙ୍କ କୃପା ମିଳିବ ।

ଉପାୟ ୪- 

ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ତେଲ ଚଢାନ୍ତୁ । ଏହି ଉପାୟ କଲେ ଶନି ଦୋଷ ଦୂର ହୋଇଥାଏ ।

ଉପାୟ ୫- 

ଶୀଘ୍ର ବିବାହ ପାଇଁ ହଳଦିଆ ବସ୍ତ୍ର ଧାରଣ କରି ୧୦୮ ବେଲପତ୍ର ଶିବଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ଚଢାନ୍ତୁ ।

ଆଜି ହେଉଛି ପବିତ୍ର ମହାଶିବରାତ୍ରୀ । ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ଶୈବପୀଠରେ ଶିବଙ୍କର ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଭକ୍ତଙ୍କର ଭିଡ ଲାଗିଛି । ଲୋକନାଥ ,ଲିଙ୍ଗରାଜ ,ଧବଳେଶ୍ୱର ,ଆରଡିରେ ଭକ୍ତଙ୍କ ଭିଡ ଲାଗିରହିଛି । ଶୃଙ୍ଖଳିତ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ କଡା ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଛି । ଆଜି ପବିତ୍ର ମହାଶିବରାତ୍ରୀ । ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ଶୈବ ପୀଠର ପରିସର  ଗୁଡିକୁ  ଫୁଲ ଏବଂ ରଙ୍ଗ ବେରଙ୍ଗ ଲିଚୁ ଲାଇଟରେ ସଜା ଯାଇଛି । ଆଜି ସକାଳୁ ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ଶିବ ମନ୍ଦିରରେ ଶିବଙ୍କର ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଭିଡ ଲାଗିଛି ।

ଲୋକନାଥ,ଲିଙ୍ଗରାଜ,ଧବଳେଶ୍ୱର,ଆରଡି ,କପିଳେଶ୍ୱରରେ ମଧ୍ୟ ସକାଳ ୩ ଟାରୁ ଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଭକ୍ତମାନେ ଧାଡି ଲଗାଇଛନ୍ତି । ଭକ୍ତମାନେ କିପରି ଶୃଙ୍ଖଳିତ ଭାବରେ ଭଗବାନଙ୍କର ଦର୍ଶନ କରିପାରିବେ ସେଥିପାଇଁ ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ କଡା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି । ।ଆଜି ରାତି ୧୧ଟାରେ ମହାଦୀପ ଉଠିବ ବୋଲି ନୀତି ନିର୍ଘଟ କରାଯାଇଛି । ସେହି ସମୟରେ ଯେମିତି କିଛି ବିଭ୍ରାଟ ନହେବ ସେଥିପାଇଁ ବ୍ୟାପକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ।